дуду́к

(тур. düdük)

духавы драўляны музычны інструмент у выглядзе трубкі з 9 адтулінамі, пашыраны ў народаў Каўказа.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дута́р

(перс. dotar)

шчыпковы музычны інструмент з дзвюма струнамі на доўгім грыфе, пашыраны ў таджыкаў, туркменаў, узбекаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

клавесі́н

(фр. clavecin, ад лац. clavis = ключ)

струнны шчыпковы клавішны музычны інструмент 16—18 ст., папярэднік фартэпіяна.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кура́нты

(фр. courante = бягучы)

вежавы або насценны гадзіннік з музыкай, а таксама музычны механізм у такім гадзінніку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

музы́ка

(польск. muzyk < лац. musicus, ад гр. musikos = музычны)

музыкант-выканаўца; той, хто іграе на музычным інструменце.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

п’е́са

(фр. piece)

1) драматычны твор, прызначаны для пастаноўкі на сцэне;

2) невялікі музычны твор (інструментальная п.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бу́бен, ‑бна; Р мн. ‑аў; м.

1. Ударны музычны інструмент у выглядзе абцягнутага скурай шырокага абруча з металічнымі бразготкамі. Заціх гармонік, замоўклі бубны. Лынькоў. [Дачка:] — Чуеш, коні па шляху бягуць, Чуеш, як музыкі ў бубны б’юць? Танк.

2. Тое, што і барабан.

•••

Голы як бубен гл. голы.

Даць бубна каму гл. даць.

Як у бубен біць гл. біць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дуэ́т, ‑а, М дуэце, м.

1. Музычны твор або эпізод у оперы, араторыі і пад. для двух інструментаў або двух галасоў з самастойнымі партыямі. Вакальны дуэт. Дуэт для скрыпкі і віяланчэлі.

2. Ансамбль з двух выканаўцаў. // Пра ўдзельнікаў парнага спартыўнага выступлення. Спартыўны дуэт.

3. у знач. прысл. дуэ́там. У два галасы, на двух інструментах. Спяваць дуэтам.

[Іт. duetto.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падла́дзіць, ‑ладжу, ‑ладзіш, ‑ладзіць; заг. падладзь; зак., што.

1. Падрамантаваць. Давай лепш падладзім крыху гэтую хату, што нам далі, а то разваліцца. Кулакоўскі. Падладзіць.. [бляхар], скажам, вядро — яно і паслужыць гаспадару яшчэ які год. П. Ткачоў. // Разм. Прывесці ў парадак; паправіць. Падладзіў [Клім] гаспадарку, як кажуць, стаў на ногі. Шахавец.

2. Разм. Настроіць музычны інструмент на пэўны лад. Падладзіць балалайку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Кві́нта ў выразе павесіць нос на квінту (ТСБМ, Янк. БП). Зыходзячы з гісторыка-культурных меркаванняў, запазычанне з польск. kwinta (музычны тэрмін). Параўн. польск. spuścić nos na kwintę ў тым жа значэнні. Трэба адзначыць, што ў польскім выразе іншы дзеяслоў (спусціць), які звязвае метафарычнае значэнне з прамым, паколькі адно са значэнняў польск. kwinta ’найтанчэйшая струна ў скрыпцы’. Такім чынам, першаснае прамое значэнне ’спусціць струну’. Параўн. яшчэ spuścić kwintę z basu ’панізіць тон’ (Слаўскі, 3, 492).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)