pioneer

[,paɪəˈnɪr]

1.

n.

1) піянэ́р -а m., пе́ршы пасяле́нец

2) пачына́льнік, ініцыя́тар -а m.

3) Milit. сапёр -а m.

2.

v.

быць пачына́льнікам

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

БАЙКАНУ́Р,

касмадром у Казахстане, у Карагандзінскай вобласці. Створаны ў 1955. Мае некалькі стартавых комплексаў, тэхн. пазіцый і вымяральных пунктаў. З Байканура запушчаны першы ў гісторыі чалавецтва штучны спадарожнік Зямлі (1957), здзейсніў палёт першы касманаўт Ю.А.Гагарын (1961); стартавалі пілатаваныя касм. караблі («Усход», «Узыход», «Саюз» і інш.), арбітальныя станцыі («Салют», «Мір»), шматлікія штучныя спадарожнікі Зямлі і міжпланетныя касм. Апараты.

т. 2, с. 225

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пазале́тась, прысл.

Два гады назад. Жыта і цяпер як сцяна, такога не было ні летась, ні пазалетась. Навуменка. [Сыч] памятаў, колькі атрымана малака летась, пазалетась, нават у першы пасляваенны год. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

здранцве́ласць, ‑і, ж.

Стан здранцвелага. [Эльза] абаперлася аб стол у здранцвеласці і ўтрапенні. Краўчанка. У першы момант пры трапяткім бляску агню і Даніна апанавала нейкая здранцвеласць перад гэтай нерухомай фігурай. Грамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́рыва

1. Узаранае для сяўбы поле; засеяны палетак (БРС). Тое ж па́хаць, па́хата (Слаўг.), аралля́ (Дубр.).

2. Ралля, якая ўзарана першы раз (Сен. Касп.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

кале́ктар

1. Дрэнажная канава на асушаным балоце для стоку вады (БРС).

2. Дзялянка, квартал паміж канавамі асушанага балота (Ст.-дар.).

□ ур. Першы калектар Стаўбц.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

Першая канферэнцыя Палескага камітэта РСДРП, гл. Першы з’езд арганізацый РСДРП Палескага раёна

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

З’езд салдат-сялян Заходняга фронту, гл. Першы з’езд сялянскіх дэпутатаў Заходняга фронту

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

◎ Пе́рва ’перш, раней; спачатку’ (калінк., З нар. сл.; Растарг., Бяльк.), ст.-бел. перво, пръвое, рус. паўн. і паўд. нерва, польск. дыял. р/rw/ ’тс’ — прыслоўе ў форме Р. скл. прыметніка *ры́УЬ ’першы’ (Карскі 2-3, 73) > нервы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

former [ˈfɔ:mə] adj.

1. ране́йшы, былы́;

theformer president былы́ прэзідэ́нт

2. the former пе́ршы (з двух названых);

Of the two routes the former is the shorter. З гэтых дзвюх дарог першая карацейшая.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)