рытмамело́дыка, ‑і, ДМ ‑дыцы, ж.

Чляненне мовы ў адпаведнасці з пэўнымі інтанацыйнымі і рытмічнымі мадэлямі. Рытмамелодыка складанага сказа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

семасіяло́гія, ‑і, ж.

Раздзел мовазнаўства, які вывучае значэнні слоў і выразаў і змяненне гэтых значэнняў у працэсе развіцця мовы.

[Ад грэч. sēmasiā — значэнне, сэнс і logos — вучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

старабелару́скі, ‑ая, ‑ае.

Які звязаны з развіццём беларускай народнасці, мовы, культуры ў перыяд 14–17 стст. Старабеларускія помнікі пісьменнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

глотагене́з

(ад гр. glotta = мова + -генез)

1) паходжанне чалавечай гукавой мовы;

2) паходжанне мовы асобных этнасаў (напр. г. славян).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

іўры́т

(ад гр. hebraios = яўрэй)

сучасная мадыфікацыя старажытнаяўрэйскай мовы, якая сфарміравалася на аснове мовы мішнаіцкага перыяду; афіцыйная мова Ізраіля.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АБАЗІ́НСКАЯ МО́ВА,

адна з іберыйска-каўказскіх моў (абхаза-адыгейская група). Пашырана пераважна ў Карачаева-Чэркесіі, а таксама ў Адыгеі. Мае 2 дыялекты: тапанцкі (аснова літ. мовы) і ашхарскі, блізкі да абхазскай мовы. Ад абхазскай мовы адрозніваецца фанетыкай, наяўнасцю ўказальных займеннікаў, парадкавых і кратных лічэбнікаў, выкарыстаннем паслялогаў, формамі часу і ладу ў дзеясловах і інш. Для абазінскай мовы характэрны шматлікія запазычанні з кабардзіна-чэркескай мовы. Пісьменства створана ў 1932—33 на лац. аснове, з 1938 пераведзена на рус. графіку.

Літ.:

Сердюченко Г.П. Язык абазин. М., 1955.

т. 1, с. 10

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГУ́ЕР (Hujer) Олдржых

(25.11.1880, Пацержыцы, Чэхія — 4.6.1942),

чэшскі мовазнавец. Член Чэш. каралеўскага навук. т-ва, Чэш. АН (1924). Праф. Карлава ун-та ў Празе (1924). Даследаваў слав. мовазнаўства і гісторыю чэш. мовы дапісьмовага перыяду: «Славянскае іменнае скланенне» (1910), «Развіццё чэхаславацкай мовы» (1934). У працы «Уводзіны ў гісторыю чэшскай мовы» (3-е выд., 1946) разглядаў праблемы адносін слав. моў да балцкіх, працэс вылучэння праслав. мовы з індаеўрапейскай, асн. рысы фанетыкі, граматыкі і слоўнікавага складу агульнаіндаеўрап. мовы. Адзін з заснавальнікаў (1922) і рэдактараў час. «Slavia» («Славія»).

Р.М.Малько.

т. 5, с. 522

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

pidgin [ˈpɪdʒɪn] n. гібры́дная мо́ва (са скажэннем фанетычнага і марфалагічнага аблічча слова);

Pidgin English спро́шчаны гібры́дны варыя́нт англі́йскай мо́вы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

рэду́кцыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Пераход ад складанага да больш простага; паслабленне чаго‑н. у якіх‑н. адносінах.

2. Адміранне, спрашчэнне будовы органа ў сувязі са стратай яго функцыі.

3. Узнаўленне элемента з вокіслу.

4. Скарачэнне, памяншэнне якой‑н. велічыні.

5. Паслабленне работы органаў мовы пры вымаўленні вядомага гука мовы.

[Ад лац. reducere — вяртаць; прыводзіць у пэўны стан.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стылі́стыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

1. Вучэнне аб стылях мовы. Лацінская стылістыка. Стылістыка рамантызму.

2. Раздзел тэорыі літаратуры, які вывучае стылі мастацкіх твораў. // Сукупнасць вобразных сродкаў мовы якога‑н. мастацкага твора, пісьменніка, літаратурнай школы і пад. Схільнасць да знешне яркіх .. вобразаў адчуваецца ў самой стылістыцы ранніх твораў К. Чорнага. Адамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)