тра́ўма, ‑ы, ж.

Пашкоджанне арганізма, выкліканае раненнем, ударам, апёкам і пад. Праз месяц са шпіталя прыйшло паведамленне, што хлопец сканаў ад траўмы. Гарбук. — Давай паведамім пра гэтую траўму на завод, які выпускае стужкавыя пілы. Мыслівец. // Нервовае ўзрушэнне. Жывуць .. [героі] ў пастаянным душэўным напружанні, якое часта стаіць на мяжы з псіхалагічнай траўмай. Адамовіч.

•••

Бытавая траўма — пашкоджанне здароўя ў выніку няшчаснага выпадку, не звязанага з службовай работай.

[Грэч. tráuma — рана.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фізіялагі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да фізіялогіі (у 1 знач.). Фізіялагічныя даследаванні. Фізіялагічныя метады аналізу захворванняў нервовай сістэмы.

2. Звязаны з фізіялогіяй арганізма, з яго жыццядзейнасцю. Кожнаму настаўніку трэба перш за ўсё лічыцца са значнымі фізіялагічнымі зменамі, якія адбываюцца ў арганізме падлетка. «Народная асвета». // перан. Груба пачуццёвы.

3. У складзе назваў рада дысцыплін, якія вывучаюць жывыя істоты. Фізіялагічная оптыка. Фізіялагічная акустыка.

•••

Фізіялагічны раствор гл. раствор.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

алергі́я

(ад гр. allos = іншы + ergon = дзеянне)

імунная рэакцыя арганізма да паўторнага ўздзеяння алергенаў з пашкоджаннем уласнай тканкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

антагене́з

(ад гр. on, ontos = быццё + -генез)

індывідуальнае развіццё жывёльнага або расліннага арганізма з моманту зараджэння да смерці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

антрапамарфало́гія

(ад антрапа- + марфалогія)

раздзел антрапалогіі, які вывучае заканамернасці зменлівасці арганізма чалавека, а таксама змены асобных яго частак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ацыдо́з

(ад лац. acidus = кіслы)

намнажэнне ў крыві і тканках арганізма адмоўна зараджаных часцінак (аніёнаў) кіслот (параўн. алкалоз).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

бластапо́р

(ад бласта- + -пор)

адгуліна,. якая злучае ўнутраную поласць зародка жывёльнага арганізма на стадыі гаструлы са знешнім асяроддзем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

генуі́нны

(лац. genuinus = прыроджаны, першасны)

які належыць да прыроджаных захворванняў і анамалій развіцця арганізма (напр. г-ая эпілепсія).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дысеміна́цыя

(лац. disseminatio = рассейванне)

распаўсюджанне мікробаў або пухлінных клетак з першаснага ачага па крывяносных і лімфатычных сасудах арганізма.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дэкампенса́цыя

(ад дэ- + кампенсацыя)

парушэнне дзейнасці якога-н. органа або ўсяго арганізма ў сувязі з аслабленнем прыстасавальных механізмаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)