Перапо́йсаваць ’перамалочваць ячмень другі раз, каб лепш абцерлася асцё, вымалацілася калоссе’ (полац., Нар. лекс.; паст., шальч., Сл. ПЗБ). Да пера- і пойсаваць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разатну́ць (разотну́ць) ’рассекчы адным узмахам’ (Нас.), расціна́ць ’рассякаць папалам’, разотну́тый ’рассечаны напалову адным узмахам’ (Нас.). Ад раз- і тну́ць ’ударыць’, ’укусіць’, гл. цяць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разсо́хі ’сошкі (апоры) на бэльках’ (ЛА, 4). Утворана ад со́хі, со́шкі (гл.) з дапамогай прыстаўкі раз-, якая нясе ў сабе семантыку разгалінавання, раздваення.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трае́ніна ’некалькі разоў пераворанае поле’ (стаўб., Ск. нар. мовы), трае́нь падыма́ць ’апрацоўка зямлі трэці раз пасля баранавання’ (мядз., ЛА, 2). Да траіць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
то́ркацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Раптоўна датыкацца чым‑н. да чаго‑н.; таўхацца чым‑н. у што‑н. Зініны ручкі — на маміных плячах, а носік раз-поразу цёпла торкаецца то ў адну, то ў другую маміну шчаку. Брыль. А кот трывожна мяўкаў і раз-пораз торкаўся галавою ў камень, адскакваў і зноў лез. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загне́вацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Прыйсці ў гнеў; пачаць гневацца. [Адольф:] Калі яшчэ хоць раз перапыніце, тады загневаюся і.. кіну пець. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загудзе́ць, ‑гуджу, ‑гудзіш, ‑гудзіць; ‑гудзім, ‑гудзіце, ‑гудзяць; пр. загудзеў, ‑дзела.
Пачаць гудзець. // Прагудзець. Адзін і другі раз сярдзіта загудзеў сігнал машыны. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засердава́ць, ‑сярдую, ‑сярдуеш, ‑сярдуе; зак.
Разм. Зазлаваць, раззлавацца. Кожную нядзельку дзяўбе Кася Петрусю адно і тое, і Пятрусь іншы раз засярдуе. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ве́чарам, прысл.
У вячэрні час. Першы раз Лабановіч зайшоў да падлоўчага вечарам таго ж самага дня, калі хадзіў гуляць на чыгунку. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мазгава́ць, ‑гую, ‑гуеш, ‑гуе; незак.
Разм. Думаць, узважваць, меркаваць. [Платон], відаць, ужо не раз мазгаваў пра тое, каб стаць непадзельным уладаром млына. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)