інвазійная трансмісіўная хвароба буйной і дробнай рагатай жывёлы, якая выклікаецца паразітаваннем у крывіанаплазмаў. Пераносчыкі — іксодавыя кляшчы і крывасосныя насякомыя. Адзначаецца ўсюды, часцей у вяснова-восеньскі перыяд. Характарызуецца гарачкай пераменнага тыпу, прагрэсіўнай анеміяй, павелічэннем паверхневых лімфавузлоў, ацёкамі, атаніяй страўнікава-кішачнага тракту. Смяротнасць невялікая. Лячэнне тэрапеўтычнае. У мэтах прафілактыкі жывёл у летні час апрацоўваюць акарыцыднымі сродкамі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГІПАМЕНАРЭ́Я
(ад гіпа... + аменарэя),
гіпаменструальны сіндром, аслабленне менструальнага цыкла. Праяўляецца мізэрнымі менструацыямі (10—20 мл крыві), апсаменарэяй (працягласць менструацыі 1—2 дні) і алігаменарэяй (менструацыі праз 40—60 дзён); заканчваецца, як правіла, аменарэяй. Бывае пры хваробах, якія пашкоджваюць адно ці некалькі звёнаў, што рэгулююць менструальны цыкл: ц. н. с. (гіпаталамус — гіпофіз — яечнікі), шчытападобная залоза, наднырачнікі — матка.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
бабе́зія
(ад рум. V. Babes = прозвішча рум. вучонага)
прасцейшае сям.бабезіідаў, паразітуе ў крыві кароў, коней, свіней, авечак і сабак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
венесе́кцыя
(ад вена + лац. sectio = рассячэнне)
ускрыццё вены для пералівання крыві, увядзення ў вену лекавых раствораў, калі немагчыма зрабіць венапункцыю.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
kin
[kɪn]1.
n.
1) род -у m.; сям’я́f., ро́дныя, pl. of ро́дны -ага m., ро́дная f.
2) ро́дныя, сваякі́(па крыві́ ці праз жані́мства); радня́f.
2.
adj.
ро́дны, свая́цкі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
засто́йм
1. Stagnatión f -, Stíllstand m -(e)s; Fláute f - (уэканоміцы);
наступа́е засто́й die Fláute setzt ein;
быць у ста́не засто́ю stagníeren vi;
2.мед:
засто́й крыві́ Blútstockung f -, -en, Blútstauung f -, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
набу́хнуць, ‑не; пр. набух, ‑ла; зак.
1. Стаць гатовым, каб распусціцца, прарасці. Набухлі пупышкі на дрэвах. Набухлі зярняты ячменю.
2. Набрыняўшы, павялічыцца ў аб’ёме; набракнуць. Гарох набух у вадзе. □ Зямля ажыла, угрэлася, набухла, як цеста на дражджах.Пташнікаў.Набухлі дзверы ад марозу, І мне іх цяжка адчыніць.Гаўрусёў.// Перапоўніцца вадой, уздуцца. [Рэчка] Брадзянка набухла і пацямнела.Крапіва.
3. Павялічыцца ад прыліву крыві, малака. Вымя набухла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пачырване́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1.(1і2ас.неўжыв.). Стаць чырвоным (у 1 знач.). Белая паласа на ўсходзе пачырванела, разгарэлася.Шамякін.Рабіна спелая не тады, калі пачырванее, а калі добра вымерзне.Гаўрылкін.
2. Стаць чырвоным ад прыліву крыві да скуры; пакрыцца румянцам. Міця не здолеў схаваць разгубленасці, пачырванеў.Навуменка.Фёдараў прыкметна пачырванеў і злосна звярнуўся да маёра: — Я паўтараю: пакіньце чужое месца.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раскашо́ўвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Тое, што і раскашавацца. Свет, у якім адзін чалавек мае магчымасць эксплуатаваць другога, свет, у якім адзінкі раскашоўваюцца на поце і крыві мільёнаў, павінен знікнуць, саступіць месца новаму свету, дзе расквітнее вольная праца .. людзей.«ЛіМ».Трэба людзям дуб ці якая жардзіна — усё сюды, у лясы пятроўскія, едуць. Там ужо і з хатамі не вельмі раскашоўваюцца: не разводзяць харомін.Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Разм. Збіць, зраніць да крыві; пакрыць, запэцкаць кроўю. [Тодар:] — А Голавкокавага быў збілі на горкі яблык .. Скрывавілі ўсяго хлопца як мае быць.Крапіва.[Дубіцкі:] — Тады мяне тапталі нагамі, таварыш Кісялёў, мяне скрывавілі да таго, што я не мог ні ляжаць, ні сядзець.Чарнышэвіч.Раненне ў Міколы было не цяжкае — кантузія і некалькі невялікіх асколкаў парвалі пінжак ды скрывавілі плечы.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)