паралелі́зм, -у, м.

1. Роўная на ўсім працягу адлегласць адна ад адной ліній і плоскасцей.

П. ліній.

2. Нязменныя суадносіны дзвюх з’яў, двух дзеянняў, якія паўтараюцца, дубліруюцца.

П. у рабоце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

парале́ль, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. У матэматыцы: прамая, якая не перасякае другую прамую, што ляжыць з ёй у адной плоскасці.

Правесці п.

2. перан. Параўнанне, а таксама з’ява, якая можа параўноўвацца з іншай падобнай з’явай (кніжн.).

Правесці п. паміж чым-н. Канкрэтнасць гістарычных паралелей.

3. Уяўная лінія перасячэння зямной паверхні плоскасцю, паралельнай плоскасці экватара.

Паралелі і мерыдыяны на геаграфічнай карце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

парале́льны, -ая, -ае.

1. Які з’яўляецца паралеллю (у 1 знач.).

Паралельныя лініі.

2. перан. Такі ж, падобны, які адбываецца адначасова і побач з чым-н.

Паралельныя з’явы.

|| наз. парале́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паралізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., каго-што.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Давесці (даводзіць) да стану паралічу.

У яго паралізавала руку.

2. перан. Пазбавіць (пазбаўляць) здольнасці або магчымасці дзейнічаць.

Страх паралізаваў сілы.

Разбурэнні паралізавалі дзейнасць чыгункі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паралі́тык, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

Хворы на параліч.

|| ж. параліты́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак.

|| прым. параліты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пара́ліч, -у, м.

Хвароба, якая пашкоджвае нервовую сістэму і пры якой асобныя органы або частка цела трацяць здольнасць да адвольных рухаў.

П. ног.

Разбіты паралічам.

|| прым. пара́лічны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

парало́н, -у, м.

Лёгкі эластычны сінтэтычны матэрыял.

Паліто на паралоне.

|| прым. парало́навы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пара́люш, -у, м. (разм.).

Тое, што і параліч.

|| прым. пара́люшны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пара́метр, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Велічыня, што характарызуе якую-н. асноўную ўласцівасць устройства, сістэмы, машыны або з’явы, працэсу.

Параметры лазернай устаноўкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паранаі́чны гл. параноя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)