чалавеканенаві́снік, ‑а, м.
Кніжн. Той, хто ненавідзіць людзей. Тупыя расісты, чалавеканенавіснікі пачыналі з тэрору, з масавых забойстваў. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
За́ступ ’рыдлёўка, жалязняк’. Рус., укр. за́ступ ’тс’. Польск. zastup ’тс’ (з рус.; Дарашэўскі, 10, 795), zastęp ’група людзей’, ’ахоўны вал’, серб.-луж. zastup ’уваход’, чэш., славац. zástup ’мноства, група людзей, наогул нейкіх элементаў’, славен. zastòp ’уваход’, ’прадстаўніцтва’, ’розум, сэнс’. Ст.-слав. застѫпъ ’дапамога, абарона; натоўп’. Ст.-рус. заступъ ’абарона’ (XII ст.), ’рыдлёўка’ (XVI ст.). Верагодна, што бел. і ўкр. заступ ’рыдлёўка’ з рус., дзе значэнне тлумачыцца тым, што пры працы з гэтым відам лапаты на яе наступаюць нагой. Таму бязафіксны наз. ад заступати (гл. ступаць). Шанскі, 2, З, 66–67; Праабражэнскі, 2, 408.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Клас ’сукупнасць прадметаў, з’яў, аб’яднаных на аснове якіх-небудзь агульных прымет’, ’вялікая група людзей, аб’яднаных аднолькавымі адносінамі да сродкаў вытворчасці’, ’падраздзяленне школы’ (ТСБМ). Запазычанне праз рус. класс з франц. classe (Шанскі, 2, 8, 145–146).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АФІЦЫЁЗ
(ад лац. officiosus паслужлівы),
1) друкаваны орган, які фармальна не звязаны з урадам, але на справе праводзіць яго палітыку.
2) Тэрмін, які выкарыстоўваецца пры вызначэнні людзей афіц. Колаў.
т. 2, с. 134
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
андраго́гіка
(ад андра- + гр. agoge = выхаванне)
раздзел педагогікі, які вывучае пытанні стымулявання працэсаў выхавання дарослых людзей.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
індыві́дуум, індыві́д
(лац. individuum)
1) кожны асобна ўзяты жывы арганізм;
2) асобны чалавек сярод іншых людзей.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
краніяло́гія
(ад гр. kranion = чэрап + -логія)
раздзел антрапалогіі і заалогіі, які вывучае чарапы людзей і жывёл.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
спірахето́зы
(ад спірахеты)
інфекцыйныя хваробы людзей і некаторых жывёл, якія выклікаюцца спірахетамі (напр. зваротны тыф, сіфіліс).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
э́тнас
(гр. ethnos = племя, народ)
гістарычна ўзнікшы від устойлівай сацыяльнай групоўкі людзей, прадстаўленай племем, народнасцю, нацыяй.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АСТРАХА́НСКАЕ ПАЎСТА́ННЕ 1705—06,
выступленне стральцоў, пасадскіх і работных людзей у г. Астрахань супраць цяжкіх падаткаў, самавольства і насілля мясц. улад. Пачалося з пратэсту стральцоў супраць указа цара Пятра І пра забарону насіць рус. адзенне і бараду. Паўстанцы захапілі крэмль, знішчылі «начальных людзей» і афіцэраў-іншаземцаў, выбралі савет старшыняў, які адмяніў усе новыя падаткі, выплаціў і павысіў стральцам жалаванне і інш. Супраць паўстанцаў накіраваны войскі на чале з Б.П.Шарамецевым, якія штурмам узялі Астрахань. Паўстанне было жорстка задушана.
т. 2, с. 54
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)