адасо́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; заг. адасоб; зак., каго-што.

Аддзяліць, выдзеліць з агульнага, цэлага; паставіць асобна, па-за сувяззю з іншымі. Адасобіць маладняк ад прадукцыйнай жывёлы. Адасобіць адзін працэс ад другога. // Выдзеліць які‑н. даданы член сказа ў гаворцы паўзамі і інтанацыяй, а на пісьме — знакамі прыпынку. Адасобіць акалічнасць, выражаную дзеепрыслоўным словазлучэннем.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Талы́заць ’цягаць, тузаць, біць’, талы́знічаць ’цягацца, марнатравіць’ (Нас., Байк. і Некр.), сюды ж талы́знік ’марнатравец’ (Нас.). Параўн. рус. пск. талы́зина ’тоўстая дубіна, друк’. Яшчэ Насовіч (632) выказаў меркаванне пра запазычанне з літ. talziti ’кідаць, кідаючы біць’; паводле Карскага (Труды, 394), з літ. talãžyti, tàlažuoti ’боўтаць’ або з літ. tálžyti, лат. tâlzît ’біць’ (Кіпарскі, Лекс. балтызмы; Лаўчутэ, Балтизмы, 56). Анікін (Опыт, 285) лічыць гэта непрымальным з фармальных прычын і мяркуе пра экспрэсіўнае ўсходнеславянскае ўтварэнне, параўн. таласкаць, гл. Параўн. таксама Фасмер (4, 14), дзе абмяркоўваюцца і іншыя спробы этымалагізацыі слоў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Таўкці́ ’таўчы’ (Нас., Некр. і Байк., Мат. Гом., Сержп. Прымхі; рагач., Сл. ПЗБ), ’ціснуць алей’ (ельск., ЛА, 4), ’таўчы; біць’ (Ян.), тоўкці́ ’таўчы; біць, штурхаць’ (ТС), товкты́ ’штурхаць’ (пін., ЛА, 2), ’таўчы’ (Сл. Брэс.), товкчи́ ’абтоўкваць (проса, ячмень)’ (кобр., Горбач, Зах.-пол. гов.), таўкці́ся ’таўчыся’ (Ян.), ’біцца, знаходзіцца ў стане цечкі (пра кабылу)’ (воран., Жыв. св.), тоўкці́са ’тоўпіцца’ (ТС), товкты́са ’штурхацца’ (пін., ЛА, 2). Параўн. укр. товкти́, рус. толкти́. Прасл. *tolkti/*telkti ’біць, таўчы’, роднаснае да літ. tèlkti ’стаць мірным, рахманым’, telkti ’склікаць талаку’ (Фасмер, 4, 73; ЕСУМ, 5, 588). Гл. таксама таўчы, талака.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

flog [flɒg] v.

1. лупцава́ць, біць (каго-н. бізуном, пугай і да т.п.)

2. BrE, infml упе́рці, прада́ць, навяза́ць (што-н. каму-н.)

♦

flog a dead horse BrE, infml марнава́ць сі́лы і час

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

thump

[Өʌmp]

1.

v.t.

1) біць, сту́каць

He thumped the table with his fist — Ён біў кулако́м аб стол

2) гру́каць

3) informal біць, лупі́ць, лупцава́ць

2.

v.i.

1) гвалто́ўна бі́цца (пра сэ́рца)

2) ступа́ць, ісьці́ цяжко́й хадо́ю

3.

n.

1) стук -у m., цяжкі́ ўда́р

2) гук ад уда́ру, сту́ку

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Або́ец ’клінок, якім замацоўваецца каса на касільне’ да біць. Пачатковае а‑, магчыма, не прэфіксальнага, а пратэтычнага характару (*бо́ец).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ака́сываць ’мець перавагу ў чым-небудзь, над кім-небудзь’ (Нас.), акаснуць ’падужаць’ (Бяльк.). Параўн. рус. косать ’біць, караць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Брухіта́ць ’таптаць’ (Сцяц.). Параўн. рус. бруха́ть ’біць, таптаць, пэцкаць’, этымалогія якога не вельмі ясная. Гл. Фасмер, 1, 221.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ *Пачу́баць, почу́баць ’пашкодзіць, папсаваць’ (ТС). Да чуб (гл.); параўн. таксама чу́бацца ’чубіць адзін аднаго’, чубіць ’біць, тузаць’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пе́стаць ’біць палкай з тоўстым канцом’ (Нас.), пестуй ’таўкач’ (Касп.). Да пестаў (гл.) пры ад’ідэацыі гатаваць, пешага (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)