чай, -ю, мн. (пры абазначэнні гатункаў) чаі́, чаёў, м.

1. Вечназялёная расліна (дрэва або куст) сямейства чайных, лісце якой выкарыстоўваецца для прыгатавання духмянага напою.

Плантацыі чаю.

Вырошчаваць ч.

2. Высушаныя і асобым спосабам апрацаваныя лісты гэтай расліны, на якіх настойваюць духмяны танізуючы напой.

Зялёны ч.

Заварыць ч.

Купіць пачак чаю.

3. Гарачы напой, настоены на лісці гэтай расліны.

Моцны ч.

Выпіць чаю.

4. Настой на травах, карэннях, кветках і пад., які выкарыстоўваецца пераважна як лекавы сродак.

Ліпавы ч.

Грудны ч.

5. Чаяпіцце, чаяванне.

Запрасіць на ч.

◊

На чай (даваць, браць; разм.) — узнагарода, звычайна грашовая, за дробныя паслугі (афіцыянту, швейцару); чаявыя.

|| прым. ча́йны, -ая, -ае.

Ч. куст.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

crusade

[kru:ˈseɪd]

1.

n.

1) крыжо́вы пахо́д

2) Figur. пахо́д -у m., кампа́нія f.

the crusade against cancer — кампа́нія змага́ньня з ра́кам

2.

v.i.

браць удзе́л у пахо́дзе

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

fatygować się

незак.

1. браць на сябе клопат, турбавацца;

proszę się nie fatygować się — калі ласка, не турбуйцеся;

2. стамляцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Гра́біць ’грабіць’ (БРС). Параўн. рус. гра́бить, укр. гра́бити, польск. grabić, балг. гра́бя, ст.-слав. грабити і г. д. Прасл. *grabiti ’хапаць, грабіць, браць; зграбаць і да т. п.’ Да і.-е. *ghrōbh‑; параўн. ст.-інд. grāháyati ’прымусіць схапіць’. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 7, 97; Фасмер, 1, 449–450; Траўтман, 95–96; Бернекер, 1, 344; Слаўскі, 1, 333–334. Ад гэтага прасл. дзеяслова ўтворана *grabja, *grabji ’граблі, грэбень’ (’тое, чым зграбаюць’): бел. гра́блі, рус. гра́бли, укр. граблі́, польск. grabie, чэш. hrábě і г. д.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лупе́ж ’рабунак, грабеж’ (Гарэц., Дразд.), лупе́жыць купіць скуру, жорстка караць’, ’абдзіраць, браць хабар, вялікія працэнты’, лупе́жнік ’хабарнік, абірала’ (Нас.), смал. лупе́жить ’лупцаваць’, ст.-бел. лꙋпежь ’тс’, лупежники ’ліхвяры, хабарнікі’ (XVI ст.). Укр. лупі́ж, рус. лупёж, ст.-рус. лупежь; польск. łupież, чэш. loupež, славен. lupež, серб.-харв. лу́пеж, ц.-слав. лупежь. Прасл. lupežь ’лупленне кары, скурыў ’тое, што аблуплена, абадрана, што злушчылася’ > ’тое, што нарабавана’ (Слаўскі, 5, 335–337). Да луп 2 (гл.). Аб суфіксе ‑еж гл. Сцяцко (Афікс. наз., 85).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ра́піца ’прамежнасць між капытоў каровы’, ра́поціна ’прамежнасць у капытах жывёлы’ (івац., Нар. лекс.), ра́паткі, ра́паціцы мн. л. ’тс’ (ЛА, 1), ра́потыця ’казырок’ (Лексика Пол.). Звязана з коранем *rap‑, прадстаўленым у прасл. *rapati ’браць, хапаць, сцягваць’ < і.-е. *rep‑ ’хапаць, сцягваць’, лац. rapere ’хапаць’, літ. répti ’ахопліваць’, параўн. таксама польск. дыял. rapa, rapka ’лапа з кіпцем (у птушак і дробных жывёлін)’, rapeć ’лапа, рука, капыт’. Магчыма змяшэнне з утварэннямі з *rak‑, параўн. ракавіца ’прамежнасць між капытоў у парнакапытных’ (Мат. Маг., 2).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

хвата́ть​I несов. (схватывать) хапа́ць, хвата́ць;

◊

звёзд с не́ба не хвата́ет зо́рак з не́ба не хапа́е;

хвата́ть на лету́ хапа́ць на ляту́;

хвата́ть за́ душу, за́ сердце браць за душу́, за сэ́рца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

account​1 [əˈkaʊnt] n.

1. раху́нак (банкаўскі);

a current account бягу́чы раху́нак;

a deposit account дэпазі́тны раху́нак

2. тлумачэ́нне; (грашо́вая) справазда́ча

3. дакла́д

♦

on account of таму́ што;

on no account ні ў я́кім ра́зе; нізашто́;

take into account браць пад ува́гу

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

bail​2 [beɪl] v. браць на пару́кі; адпуска́ць на пару́кі;

be bailed for trial быць вы́зваленым да суда́ на пару́кі або́ пад зало́г;

bail smb. out (of smth.) выбаўля́ць каго́-н. з бяды́

bail out [ˌbeɪlˈaʊt] phr. v.

1. катапультава́цца

2. вычэ́рпваць (ваду з лодкі)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Stier

m -s, -e

1) бык

2) астр. Цяле́ц (сузор’е)

◊ den ~ bei [an] den Hörnern fássen [pácken] — браць быка́ за ро́гі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)