уражанне, ✂, н.

  1. След, які застаецца ў свядомасці, у душэўным жыцці ад убачанага, пачутага, перажытага.

    • Уражанні дзіцячых год.
    • Падарожныя ўражанні.

  2. Уплыў, уздзеянне.

    • Знаходзіцца пад моцным уражаннем.

  3. Уяўленне, думка, што склаліся ў выніку знаёмства, сустрэчы з кім-, чым-н.

    • Дзяліцца ўражаннямі з кім-н.
    • Гэты чалавек зрабіў на нас добрае ў.
    • Складваецца ў., што ён не ва ўсім тут разабраўся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

ціхі, ✂.

  1. Слаба чутны; нягучны.

    • Ц. голас.
    • Ц. шум дрэў.

  2. Агорнуты цішынёй; зацішны.

    • Ц. вечар.

  3. Без адзнак вялікага руху, спакойны.

    • Ціхая вёсачка.
    • Ціхае жыццё.

  4. Лагодны, паслухмяны, пакорлівы.

    • Ц. чалавек.
    • Па натуры яна дзяўчына ціхая.

  5. Які праходзіць спакойна, не праяўляецца бурна.

    • Ціхая старасць.

  6. Які не вызначаецца хуткасцю, павольны, марудны.

    • Ціхая хада.

|| памянш. ціхенькі, ✂.

|| наз. ціхасць, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

шасцёрка, ✂, ж.

  1. Лічба 6.

  2. Назва чаго-н., што змяшчае шэсць адзінак, напр. запрэжка ў шэсць коней, група з шасці чалавек, шлюпка з трыма парамі вёсел, карта, дошчачка даміно з шасцю ачкамі і пад.

  3. Назва чаго-н., абазначанага лічбай 6 (разм.).

    • Тут спыняецца ш. (пра аўтобус, тралейбус і пад.).

  4. Дэталь у малатарні, шасцярня.

|| прым. шасцёрачны, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

шчодры, ✂.

  1. Які шырока аказвае дапамогу, ахвотна траціць сродкі на іншых, не скупы.

    • Ш. чалавек.
    • Шчодрай рукой надзяляць каго-н. (не шкадуючы).
    • Ш. на пахвалу (перан. які з ахвотай, многа хваліць).

  2. Каштоўны, багаты.

    • Ш. падарунак.
    • Шчодра (прысл.) надзяляць каго-н. чым-н.

  3. перан. Моцны, інтэнсіўны ў сваім дзеянні, выяўленні.

    • Ш. бой.
    • Ш. дождж.

|| наз. шчодрасць, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

шэры, ✂.

  1. Колер, які атрымаўся ад змяшэння чорнага і белага, колер попелу.

    • Ш. матэрыял.
    • Шэрыя вочы.
    • Шэрае неба.
    • Ш. кот.
    • Ш. твар (бледны, з зямлістым адценнем).

  2. перан. Пасрэдны, знешне і ўнутрана не цікавы.

    • Шэрае існаванне.
    • Ш. раман.

  3. перан. Малакультурны, неадукаваны (разм.).

    • Ш. чалавек.

  4. перан. Пра надвор’е: хмурны.

    • Шэрае надвор’е.
    • Шэрая раніца.

|| памянш. шэранькі, ✂.

|| наз. шэрасць, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

антрапаге́н

(ад гр. anthropos = чалавек + genos = нараджэнне)

геал. сучасны перыяд геалагічнай гісторыі Зямлі, які налічвае каля мільёна гадоў і звязаны з узнікненнем чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

до́нар

(англ. donor, ад лац. donare = дарыць, ахвяраваць)

чалавек, у якога бяруць кроў для пералівання або які-н. орган для перасадкі раненаму, хвораму.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

інтраве́рт

(англ. introvert, ад лац. intro = унутр + vertere = паварочваць)

псіх. чалавек, псіхічны склад якога характарызуецца засяроджанасцю на сваім унутраным свеце, замкнутасцю (проціл. экстраверт).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

нарма́льны

(лац. normalis = урэгуляваны)

1) які адпавядае нормам, звычайны, натуральны (напр. н-ая тэмпература, н. колер скуры);

2) псіхічна здаровы (напр. н. чалавек).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

рэзанёр

(фр. raisonneur)

1) персанаж п’есы, які прама выражае ідэі, маральна-этычныя погляды аўтара;

2) чалавек, які любіць весці доўгія размовы павучальнага характару.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)