Verbum

анлайнавы слоўнік

АНТРАПАМАРФІ́ЗМ

(ад антрапа... + грэч. morphē форма, від),

прыпадабненне да чалавека, надзяленне чалавечымі ўласцівасцямі прадметаў і з’яў нежывой прыроды, нябесных целаў, жывёлін, міфічных істот. Узнік як першапачатковая форма светапогляду чалавека на ранніх ступенях развіцця грамадства (гл. Анімізм). Антрапамарфізм уласцівы большасці рэліг. уяўленняў пра багоў і інш. звышнатуральных істот (багі т.зв. вышэйшых рэлігій, язычніцкія багі і інш.). Антрапаморфныя паняцці выкарыстоўваюць і ў сучаснай навук.-тэхн. л-ры (камп’ютэр «запамінае», «рашае задачу» і г.д.), для эмацыянальнай выразнасці ў выяўл. мастацтве, паэзіі, прозе («зямля спіць», «мора хвалюецца»).

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВЕРБА́ЛЬНАЯ НО́ТА

(ад лац. verbalis славесны),

дыпламатычны дакумент, найбольш пашыраная форма дыпламатычнай перапіскі па бягучых пытаннях. Звычайна ідзе ад пасольства, місіі, мін-ва замежных спраў і не падпісваецца, а толькі змацоўваецца пячаткай.

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

атрэпсі́я

(ад а- + гр. threpsis = жыўленне)

цяжкая форма разладу харчавання ў немаўлят.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

імама́т

(ад імам)

форма мусульманскай тэакратыі, дзяржаўнае кіраванне на чале з імамам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

мано́эдр

(ад мана- + -эдр)

простая крышталеграфічная форма мінералаў, якая мае адну грань.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

марфатэкту́ра

(ад гр. morphe = форма + лац. tectura = пакрыццё)

тое, што і мегарэльеф.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

мезацэфа́лія

(ад меза- + -цэфалія)

форма галавы, сярэдняя паміж брахіцэфаліяй і даліхацэфаліяй; сярэднегаловасць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

forma

form|a

ж. форма;

być w ~ie — спарт. быць у форме;

~a do ciasta — форма для цеста;

środki pomocy w ~ie dotacji — сродкі дапамогі ў форме (у выглядзе) датацыі;

dla ~y — дзеля выгляду

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

прычы́ннасць, ‑і, ж.

1. Удзел у чым‑н., дачыненне да чаго‑н. Абгрунтаванне думкі аб прычыннасці «Новай зямлі» да генезісу беларускага рамана атрымалася неглыбокім і скамечаныя. «Полымя».

2. У філасофіі — форма сувязі і ўзаемадзеяння з’яў аб’ектыўнага свету, якая выяўляе неабходную абумоўленасць адной з’явы другой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яснавяльмо́жны, ‑ая, ‑ае.

Гіст. Форма ганарова-пачцівага называння польскіх паноў і ўкраінскіх гетманаў. Умеюць гнуць, сціскаць і трэсці Яснавяльможныя паны. Колас. // у знач. наз. яснавяльмо́жны, ‑ага, м. Польскі пан ці ўкраінскі гетман. Людзі голасам галасілі ад панскай ласкі. Шукалі дзе якую ўправу на яснавяльможнага. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)