Ільвяня́, ільвянё. Ад леў (гл.) + суф. ‑ян‑я (‑ян‑ё) з пратэзай і‑. Агульнабел. тып для ўтварэння назоўнікаў, якія абазначаюць дзіцянят жывёл і птушак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ВАЛЛЁ,
расшыраная частка стрававода ў беспазваночных (многія малюскі, чэрві, насякомыя) і птушак. Служыць для назапашвання, захоўвання, зрэдку папярэдняй біяхім. апрацоўкі корму. У пчол у валлі нектар перапрацоўваецца ў мёд. Валлё развіта ў драпежных і некаторых зерняедных птушак, знаходзіцца над ключыцай і звычайна мае залозы. Скарачэнні валля забяспечваюць паступленне корму ў страўнік, адрыгванне яго пры выкормліванні птушанят або выдаленне неператраўленых рэшткаў (драпежныя птушкі). У галубоў клеткі эпітэлію валля адрываюцца і змешваюцца з сакрэтам залоз, утвараючы белаватую вадкасць, т.зв. птушынае (валлёвае) малако, якім выкормліваюцца птушаняты.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
АКУАРЫІДО́ЗЫ,
інвазійныя хваробы (гельмінтозы) свойскіх і дзікіх птушак, якія выклікаюцца нематодамі сям. Acuariidae, што паразітуюць у страваводзе і страўніку курэй, індыкоў, цацарак, фазанаў. Прамежкавыя гаспадары нематод — членістаногія. Пашыраны эхінурыёз, дыскарынксоз, стрэптакароз, хейласпіруроз.
саскуба́ць пе́р’е з пту́шакéinem Vógel Fédern áusrupfen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
заса́д, ‑а, М ‑дзе, м.
Памяшканне для трымання, развядзення або адкорму жывёл і птушак. Трусіны засад. □ [Суседка:] — Я трымаю пеўня ў засадзе, а ён ужо на продаж пайшоў — Дзе ж гэта ты схапіў яго, галубок?Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жаро́нцы ’каменьчыкі ў страўніку птушак’ (брасл., Нар. словатв., 134), жаронцы, жаронкі ’страўнік у птушак, пуп’ (Сл. паўн.-зах.). Рус.пск.жаронки, смал., пск., калін.жерёнки, кастр.жерновки́, калуж.жёрны ’птушыны страўнік’. Значэнне ’каменьчыкі…’ можа мець другасны народна-этымалагічны характар. Першасны, відаць, пераносны (па функцыі ’перамолвання’ ежы) ад жаро́н (гл.). Цікава ў гэтым плане, што ў дыялектах вядома рус.жерновки́ ’каменьчыкі ў рака каля страўніка’, польск.żarna ’сківіца рака’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лягаш ’сабака, які выкарыстоўваецца пры паляванні на дзікіх птушак і звяроў’ (Інстр. I). Да лягавы1 (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 32–33).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
nieść się
незак.
1. несціся; імчацца;
2. разносіцца; распаўсюджвацца;
3. несціся (пра птушак);
kura się niesie — курыца нясецца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
wégziehen
*
1.
vt адця́гваць (фіранку); адкі́дваць (вуаль)
2.
vi(s)
1) ад’язджа́ць
2) адлята́ць (пра птушак)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)