гінекало́гія
(ад гінека- + -логія)
навука, якая вывучае асаблівасці жаночага арганізма, захворванне жаночых палавых органаў і іх лячэнне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Ingenium mala saepe movent
Часта бяда прыбаўляе розуму.
Часто беда прибавляет ума.
бел. Бяда хоць мучыць, ды жыць вучыць. Бяда дакучыць, тады чалавека розуму навучыць. Бяда ды мука ‒ тая ж навука.
рус. Беда/нужда ум родит. Беда вымучит, беда и выучит. Придёт беда ‒ купишь ума. Нужда научит кузнеца сапоги точать. Беда да му́ка ‒ та же наука.
фр. La nécessité est la mère de l’invention (Нужда ‒ мать изобретательности).
англ. Adversity makes the man wise, not rich (Беда делает человека мудрым, а не богатым).
нем. Not lehrt den Bären tanzen und den Affen geigen (Нужда делает из медведя танцора, а из обезьяны скрипача). Not macht erfinderisch (Нужда делает человека изобретательным).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
кіберне́тыка
(англ. cybernetics, ад гр. kybernetike = майстэрства кіраваць)
навука аб агульных заканамернасцях працэсаў кіравання і перадачы інфармацыі ў машынах, жывых арганізмах і грамадстве.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
археало́гія
(ад археа- + -логія)
навука, якая вывучае быт і культуру даўніх часоў па знойдзеных пры раскопках рэчавых помніках.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ветэрына́рыя
[п.-лац. (medicina) veterinaria = (лячэнне) жывёл]
1) навука пра хваробы жывёл і іх лячэнне;
2) лячэнне жывёл.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
геадына́міка
(ад геа- + дынаміка)
навука аб глыбінных сілах і працэсах, якія ўзнікаюць пры эвалюцыі планеты Зямля, раздзел геафізікі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гене́тыка
(гр. genetikos = звязаны з нараджэннем, паходжаннем)
навука аб законах спадчыннасці і зменлівасці арганізмаў і метадах кіравання імі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гідрабіяло́ггя
(ад гідра- + біялогія)
навука, якая вывучае жыццё водных арганізмаў у іх узаемадзеянні паміж сабой і навакольным асяроддзем.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гістало́гія
(ад гіста- + -логія)
навука пра будову, развіццё і функцыі тканак чалавека і жывёл; уключае гістафізіялогію і гістахімію.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Не́вук ’неаб’езджаны конь’ (лельч., Жыв. сл.; ТС), ’неадукаваны, недасведчаны чалавек’ (Некр. і Байк., БРС, ТСБМ, Бяльк.), ’гультай, хто не хоча вучыцца’ (Растарг.), не́ук ’гультай; непрывучаны да вупражы (пра каня і пад.)’ (Нас.), ’малады бык ад 2 да 3 год’ (Гарб.), укр. не́ук ’неадукаваны чалавек; неаб’езджаны конь’, рус. не́ук ’тс’, ст.-рус. неукъ ’тс’, польск. nieuk ’тс’, славен. neuk ’нявучаны; нявопытны’, серб.-харв. нѐук ’неадукаваны; непрывучаны (пра жывёлу)’, балг. неу̀к ’неадукаваны; нявучаны’, макед. неук ’нявучаны’. Да вучыць, параўн. на‑вука (Фасмер, 3, 69), той жа корань у смал. безук ’добры цясляр’ (без‑ук, ад прасл. *uk‑ ’вучыцца, навука’), якое Краўчук (БЛ, 5, 1974, 64) тлумачыць як ’той, хто (добра працуе, добры цясляр) без навукі’ (мае прыродны дар), самавук і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)