неохо́та

1. неахво́та, -ты ж.;

с неохо́той з неахво́тай, не́хаця, неахво́тна;

пое́хал с неохо́той пае́хаў з неахво́тай (не́хаця, неахво́тна);

2. безл., в знач. сказ. не хо́чацца, няма́ ахво́ты;

мне (ему́) неохо́та идти́ мне (яму́) не хо́чацца ісці́, я (ён) не ма́ю (не ма́е) ахво́ты ісці́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

кро́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак.

1. Ісці цвёрда і шырока ступаючы. Узяўшы вуду і лапату, На рэчку першым крочыць дзед. Непачаловіч. // Хадзіць, ісці размерным крокам. Шарэнгамі крочыць пяхота. Аўрамчык. Сёння ў першамайскай калоне горда крочаць побач былыя воіны і партызаны. «Звязда».

2. перан. Прасоўвацца, развівацца ў пэўным кірунку. Мы шляхам ленінскім ідзём, Ніколі з яснага не збочым, У нашых дзён маяк відзён, Наперад мужна крочым. Пушча. Камуністычныя ідэі шырока крочылі па ўсёй зямлі, не прызнаючы ніякай граніцы. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

то́рба, ‑ы, ж.

Невялікі мяшок (звычайна даматканай тканіны). Вось маці з хаткі выбягае, Алесю торбу даручае, А ў торбе хлеб і, пэўна, сала, І весялей шмат хлопцам стала. Колас. // Мяшок з аўсом, што адзяваецца на галаву каню. // Мяшок старца як сімвал жабрацтва. Лапці, торба, хлеб з мякінай, Цемра курнай хаты, — Невясёлыя ўспаміны Аб жыцці праклятым. Крапіва.

[Цюрк. torba.]

•••

Давесці да торбы гл. давесці.

Дайсці да торбы гл. дайсці.

З торбай ісці гл. ісці.

Пусціць з торбаю (па свеце) гл. пусціць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цячэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. цячы (у 1–6 знач.).

2. Рух вады ў рацэ, а таксама вада, якая рухаецца. — Супраць цячэння не так лёгка плысці... — уздыхнуў Крыўдзін. Гурскі. Рака Волма амаль на ўсім сваім працягу мае хуткае цячэнне. «Беларусь». // Рух у пэўным напрамку масы вады ў морах, акіянах, а таксама сама вада ў морах, акіянах, якая рухаецца ў пэўным напрамку. Цёплае цячэнне. Марское цячэнне.

•••

Ісці супраць цячэння гл. ісці.

Плысці па цячэнню гл. плысці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аддуба́сіць, ‑башу, ‑басіш, ‑басіць; зак., каго.

Разм. Бязлітасна пабіць (кулакамі, палкай). Язэпу не хацелася ісці да дзеда. Баяўся, што дзед расстаўляе яму пастку: заманіць у хату, а там заб’е або добра аддубасіць. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дрыгвяны́, ‑ая, ‑ое.

Тое, што і дрыгвяністы. Але зноў бяда: дно было такое дрыгвяное, што ісці па ім не было ніякай магчымасці. Маўр. Адступаць можна было цяпер толькі праз гнілое, дрыгвяное балота. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падмёрзлы, ‑ая, ‑ае.

Крыху, злёгку мёрзлы, цвёрды ад марозу. Падмёрзлы снег. Падмёрзлыя яблыкі. □ Цяпер.. [хлапчукі] хацелі нават, каб дарога была даўжэйшаю — так прыемна было ісці ўсім разам па тугой, падмёрзлай за ноч сцяжынцы. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скро́мнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Праяўляць залішнюю скромнасць, умоўчваць аб сваіх заслугах. [Гарлахвацкі:] Ды вы не скромнічайце. А то я вас ведаю, вы гатовы пяшком ісці пятнаццаць кіламетраў, каб толькі на рамізніку сэканоміць. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дурні́цы мн разм

1. Smpfheidelbeeren pl;

ісці́ па дурні́цы Smpfheidelbeeren schen ghen*;

2. (глупства):

вярзці́ дурні́цы dmmes Zeug rden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

мавр ист. маўр, род. ма́ўра м.;

мавр сде́лал своё де́ло, мавр мо́жет уйти́ книжн. маўр зрабі́ў сваю́ спра́ву, маўр мо́жа ісці́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)