ярмо́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Шапачка без аколышка з мяккага матэрыялу, якая шчыльна прылягае да галавы. Сціснутым кулаком Тумілін паправіў на галаве зашмальцаваную квадратную ярмолку. Савіцкі. [Дзед] у чорнай аксамітнай ярмолцы.. здаваўся мне чарадзеем. Бядуля.

[Ад польск. jarmułka.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мятла́, -ы́, мн. мётлы і (з ліч. 2, 3, 4) мятлы́, мёцел і мётлаў, ж.

Прадмет гаспадарчага ўжытку для падмятання ў выглядзе насаджанага на палку пучка звязаных галінак.

◊

Ікаць мятлой (разм.) — груба выдаляць каго-н.

Пад мятлу (вымесці, вычысціць, з’есці) (разм.) — начыста, без астатку.

|| памянш. мяцёлка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скараспе́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Разм. Скараспелы плод, а таксама расліна, якая дае такія плады. Яблыня-скараспелка. □ Хоць лета выдалася сухаватае, але бульба расла добра, і ўжо нешта ў канцы ліпеня была гатова скараспелка. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цёлка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Маладая карова, якая яшчэ не цялілася; цялушка. Прыкрыў цянёк сваім крылом Кароў паважных, цёлак тлустых. Панчанка. — На гэтай ферме каля двухсот дойных кароў, — працягваў .. [Яўген], — ды цёлкі і сёлетнія цяляты. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ку́калка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Адна са стадый у развіцці насякомага, на якой знікаюць лічынкавыя органы і развіваюцца органы дарослага насякомага. Кукалка шаўкапрада. □ — Спачатку .. [вусень] абкукліваецца. Кукалка хаваецца ў лясным подсціле. Там з яе нараджаецца матыль. Мяжэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жы́лка¹, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

1. Тое, што і жыла (у 1 знач.).

2. Тонкая ніцепадобная праслойка ў горнай пародзе, дрэве, якая вылучаецца колерам.

Белы мармур з шэрымі жылкамі.

3. Ніцепадобнае патаўшчэнне ў лістах раслін і крылах насякомых.

|| памянш.-ласк. жы́лачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. жы́лачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мя́лка, ‑і, ДМ ‑яды; Р мн. ‑лак; ж.

1. Машына для размінання якой‑н. сыравіны (шкуры, гліны і г. д.) з мэтай далейшай апрацоўкі.

2. Церніца. Ад ранку да вечара бадзёра стукалі ў пунях і пад павецямі старажытныя драўляныя мялкі. Шашкоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

барахо́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Разм. Рынак, дзе прадаюць з рук розныя, пераважна ўжывання, рэчы. Цяпер жа тут ішоў мітуслівы гандаль рознымі анучамі і неданоскамі. Безумоўна, не без новых рэчаў. Але так выразна і называлася гэта месца — «барахолка». Грамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

качу́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

1. Драўлянае кола, якое качаюць дзеці дзеля забавы. Пасярэдзіне зялёнай вулкі Мы ганялі некалі качулкі. Панчанка.

2. Драўляны прадмет цыліндрычнай формы, з дапамогай якога ставяць у печ і выцягваюць з яе вялікія чыгуны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

са́жалка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

1. Штучны вадаём. Сажалка, дзе плавалі качкі, пачала высыхаць, вада памутнела, патыхала тванню. Хомчанка.

2. Садок для рыбы. У.. [Вашамірскага] быў добра агледжаны садок, рыбная сажалка, некалькі калод пчол, гарод, канюшына і кавалак сенакосу. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)