Verbum

чум, -а, мн. -ы, -аў, м.

Лёгкае пераноснае жыллё конусападобнай формы ў некаторых паўночных народаў, якое зроблена з жэрдак, абцягнутых шкурамі, карой, войлакам лямцам і пад.

|| прым. чу́мны, -ая, -ае.

э², выкл.

Выражае з дапамогай інтанацыі розныя пачуцці, перажыванні, эмоцыі: здзіўленне, недавер’е, адчай і пад.; рашучасць, нязгоду, пярэчанне суразмоўцу; затрымку ў гутарцы ад нечаканасці.

Э, не!

Нікуды ты не пойдзеш!

падве́сці, -вяду́, -вядзе́ш, -вядзе́; -вядзём, -ведзяце́, -вяду́ць; -вёў, -вяла́, -ло́; -вядзі́; -ве́дзены; зак.

1. каго-што. Ведучы (гл. весці ў 1 і 3 знач.), наблізіць да каго-, чаго-н., даставіць куды-н.

П. таварыша да знаёмых.

П. войскі да пераправы.

П. дарогу да новабудоўлі.

2. што пад што. Пакласці, уладкаваць пад што-н.

П. хату пад кроквы (давесці будаўніцтва да крокваў). П. фундамент.

3. перан., што пад што. Знайсці патрэбныя доказы для абгрунтавання чаго-н. (кніжн.).

П. тэарэтычную базу пад свае выказванні.

4. што пад што. Падагнаць пад што-н., падпарадкаваць чаму-н.

П. злачынства пад артыкул крымінальнага кодэкса.

5. што. Зрабіць агульны вывад з чаго-н.

П. вынікі.

П. баланс.

6. каго (што) пад што. Зрабіць сваімі дзеяннямі непрыемнасць каму-н. (разм.).

П. суседа пад штраф.

7. перан., каго (што). Не апраўдаць чыіх-н. надзей, спадзяванняў, паставіць у няёмкае становішча (разм.).

П. знаёмага.

8. што. Падмаляваць пры дапамозе касметычных сродкаў.

П. бровы.

|| незак. падво́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

|| наз. падвядзе́нне, -я, н. (да 1—5 і 8 знач.) і падво́дка, -і, ДМ -дцы, ж. (да 2 знач.).

|| прым. падвадны́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.; спец.).

Падвадныя трубы.

падкла́сці, -ладу́, -ладзе́ш, -ладзе́; -ладзём, -ладзяце́, -ладу́ць; -ла́ў, -ла́ла; падкладзі́; -ла́дзены; зак.

1. што. Палажыць пад што-н.

П. падушку пад галаву.

2. што і чаго. Кладучы, дадаць.

П. кашы на талерку.

3. што. Палажыць тайком, з якім-н. намерам.

П. ананімнае пісьмо.

|| незак. падклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і падкла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

падлажы́ць, -лажу́, -ло́жыш, -ло́жыць; -ло́жаны; зак.

1. што. Палажыць пад што-н.

П. камень пад кола.

2. што. Залажыўшы, падшыць.

П. ніз спадніцы.

3. чаго. Кладучы, дабавіць.

П. дроў у печ.

4. што. Палажыць скрытна, з якой-н. мэтай.

У стол падлажылі запіску.

|| незак. падклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і падкла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

па́сак, -ска, мн. -скі, -скаў, м.

1. Вузкі доўгі кавалак чаго-н. (тканіны, скуры і пад.); рэмень, шнурок, матуз і пад.

Кроіць скуру на паскі.

Падперазацца паскам.

2. Шырокая рыска, палоска на чым-н.

Рыжая карова з белымі паскамі на спіне.

3. Частка збруі — рэмень, працягнуты ад адной аглоблі да другой цераз падсядзёлак.

запле́сці, -пляту́, -пляце́ш, -пляце́; -пляцём, -плецяце́, -плятуць; -пляці́; -пле́цены; зак., што.

1. Перавіваючы, сплесці.

З. касу.

2. Плетучы, закрыць (адтуліну, дзірку і пад.).

З. дзірку ў плоце лазой.

3. Пакрыць густым перапляценнем чаго-н.

Хмель заплёў усю агароджу.

|| незак. заплята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

транспара́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Ліст з чорнымі лініямі, які падкладаецца пад нелінееную паперу, каб пры пісьме былі роўныя радкі.

2. Нацягнутая на раму тканіна або папера з якім-н. тэкстам ці малюнкам.

Святочныя транспаранты.

|| прым. транспара́нтны, -ая, -ае.

фланг, -а, мн. -і, -аў, м.

Левы ці правы край шарэнгі, фронту, размяшчэння войск і пад.

Ударыць з фланга.

|| прым. фланго́вы, -ая, -ае.

Ф. ўдар.

Фланговая пазіцыя.

Ф. марш (рух уздоўж фронту праціўніка, які здзяйсняецца з мэтай ахапіць ці абысці яго фланг).