распрану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.
1. Зняць з каго‑н. верхняе адзенне. Галіна Фёдараўна зараз жа разгарнула раскладушку, кінула на яе падушку, прасціну, коўдру, распранула млявую Верачку і паклала спаць. Паслядовіч. // Зняць з сябе (верхняе адзенне). — Калі ласка, распраніце шынель, я тут павешу, і праходзьце! — ветліва прапанавала дама. Карпюк. Віктар распрануў пінжак і павесіў яго на спінку крэсла. Даніленка.
2. перан. Зняць, скінуць покрыва (лісце, траву) з чаго‑н. Лістапад распрануў.. сад да апошняга лістка. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абнасі́цца, ‑насіўся, ‑носішся, ‑носіцца; зак.
1. Знасіць, прывесці да непрыгоднасці ўсё адзенне, увесь абутак. Разглядаю дзядзьку. Як ён пахудзеў, як абнасіўся і зарос! Сачанка.
2. Зрабіцца зручным, звычным у выніку нашэння. Чаравікі абнасіліся, не муляюць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лубяне́ць, ‑ее; незак.
Разм. Станавіцца цвёрдым, нягнуткім, падобным на луб. Удзень наплывала вада ў акопы, салдацкія валёнкі і шынялі прамакалі, а ўвечары, калі пачынаўся мароз, адзенне так лубянела, што ў ім нельга было паварушыцца. Дудо.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераадзе́цца, ‑адзенуся, ‑адзенешся, ‑адзенецца; зак.
1. у што і без дап. Зняўшы з сябе адно адзенне, надзець другое. Пераадзецца ў святочнае плацце. Пераадзецца пасля работы.
2. кім або ў каго. Адзецца так, каб замаскіраваць сябе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саматка́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм. Адзенне, бялізна з саматканага льнянога палатна. [Шыянок:] — Я не ведаю, як хто, а я вельмі добра адчуваю сябе, калі надзяваю на голае цела сялянскую саматканку. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
fatałach
м. разм.
1. часцей мн.~y — анучы (адзенне); транты;
2. перан. нікчэмнасць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
облаче́ние ср.
1. (действие) адзява́нне, -ння ср.;
2. (одежда служителя культа) адзе́нне, -ння ср., ры́зы, -заў, ед. ры́за, -зы ж.;
3. перен., ирон. убра́нне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
◎ Ко́мжа ’доўгае з шырокімі рукавамі адзенне рэлігійнага культу’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. польск. komża ’стыхар’ (там жа, 2, 498). Паланізм.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лахтадры́на ’нячыстае і зношанае адзенне’, ’жанчына, якая апранаецца абы-як’ (клец., Нар. лекс.) — кантамінацыя лексем лахта(ніна) і лахудра(‑ына).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пахажа́лы ’будні (пра адзенне)’, ’паходны (чалавек)’ (Нас.). Да паход, пахаджа́ць < хадзі́ць (гл.). Параўн. серб.-харв. по̏хођани ’перазоў, госці ў маладой’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)