практы́чны, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да практыкі (у 1 знач.).
Практычныя вывады.
2. Які з’яўляецца прымяненнем ведаў на справе, на практыцы.
Практычнае навучанне.
3. Патрэбны для практыкі, які прывівае канкрэтныя навыкі, уменне.
Практычная школа акцёрскага майстэрства.
4. Які мае адносіны да жыццёвага вопыту, рэальных патрэбнасцей.
Нічога не разумець у практычным жыцці.
5. Дзелавіты, які ўмее разбірацца ў практычных, жыццёвых справах.
П. чалавек.
6. Выгадны, зручны ўсправе, эканомны.
П. метад.
7. Па сутнасці, на справе.
Практычна (прысл.) здаровы.
|| наз. практы́чнасць, -і, ж. (да 4—6 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пяцёрка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.
1. Лічба
5.
2. Самая высокая адзнака паспяховасці пры пяцібальнай сістэме; выдатна.
Вучыцца на пяцёркі.
3. Назва чаго-н., што змяшчае пяць адзінак, напр.: ігральная карта ў пяць ачкоў, група з пяці чалавек ці прадметаў, грашовы знак у пяць рублёў і пад.
4. Назва чаго-н., што абазначаецца лічбай 5 (разм.).
Ехаць на пяцёрцы (аўтобусе, тралейбусе пад нумарам 5).
|| памянш.-ласк. пяцёрачка, -і, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. пяцёрачны, -ая, -ае (да 1 знач.; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
свіння́, -і́, мн. сві́нні і (з ліч. 2, 3, 4) сві́нні, свіне́й, ж.
1. Парнакапытная млекакормячая жывёліна, свойскі від якой разводзяць для атрымання сала, мяса, скуры, шчаціння.
2. перан. Пра таго, хто робіць каму-н. непрыемнасці, пра няўдзячнага, нявыхаванага чалавека (разм.).
С. ты, а не чалавек.
3. перан. Пра бруднага, неахайнага чалавека.
◊
Падлажыць свінню каму (разм., неадабр.) — зрабіць непрыемнасць.
|| памянш. сві́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (да 1 знач.).
○
Марская свінка — невялікая бясхвостая жывёліна-грызун.
|| прым. свіны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
хаму́т, -а́, М -муце́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Частка вупражы ў выглядзе драўлянага каркаса, абкладзенага з унутранага боку мяккім лямцам, якая надзяваецца каню на шыю.
2. перан. Абуза, клопаты, паднявольнае становішча (разм.).
Зняць х. з сябе.
Хто згадзіўся надзець шоры, той надзене і х. (з нар.).
3. Прыстасаванне кальцавой формы для змацоўвання, злучэння чаго-н. (спец.).
4. Грубы, некультурны чалавек, хам (разм., груб.).
|| памянш. хаму́цік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 і 3 знач.).
|| прым. хаму́тны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
аддзялі́цца сов.
1. в разн. знач. отдели́ться;
жаўто́к ~лі́ўся ад бялка́ — желто́к отдели́лся от белка́;
не́калькі чалаве́к ~лі́лася ад кало́ны — не́сколько челове́к отдели́лось от коло́нны;
сын ~лі́ўся ад ба́цькі — сын отдели́лся от отца́;
2. отдели́ться, отсоедини́ться, отчлени́ться;
паўво́страў ~лі́ўся ад мацерыка́ — полуо́стров отдели́лся (отсоедини́лся, отчлени́лся) от материка́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
разу́мны
1. у́мный; му́дрый;
р. чалаве́к — у́мный челове́к;
~ная пара́да — у́мный (му́дрый) сове́т;
2. рассуди́тельный, разу́мный, благоразу́мный;
3. осмы́сленный, созна́тельный;
р. ўчы́нак — осмы́сленный (созна́тельный) посту́пок;
◊ р. сэнс — здра́вый смысл;
лепш з ~ным згубі́ць, чым з ду́рнем знайсці́ — посл. лу́чше с у́мным потеря́ть, чем с глу́пым найти́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
istota
isto|ta
ж.
1. істота, стварэнне;
~ta ludzka — чалавечая істота; чалавек;
~ta żyjąca — жывая істота;
2. сутнасць; існасць;
zbadać ~tę rzeczy — даследаваць сутнасць справы;
w ~cie — па сутнасці
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
езуі́т
(с.-лац. jesuita, ад лац. Jesus = Ісус)
1) член манаскага каталіцкага ордэна «Таварыства Ісуса», заснаванага ў 1534 г. для барацьбы з Рэфармацыяй і абароны папства;
2) перан. хітры, крывадушны чалавек.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
зая́длы
(польск. zajadły)
1) які надта прыахвоціўся да чаго-н. (напр. з. танцор);
2) які вядзецца, выконваецца з асаблівай упартасцю, напорыстасцю (напр. з-ая барацьба);
3) злосны, задзірысты (напр. з. чалавек).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
кано́э
(англ. canoe, ад ісп. canoa, з індз.)
1) выдзеўбаны човен паўночнаамерыканскіх індзейцаў;
2) лёгкая спартыўная лодка для аднаго або двух чалавек, у якой грабуць адналопасцевым вяслом, стоячы на адным калене.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)