падупасці, ‑паду, ‑падзеш, ‑падзе; зак.

Разм.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыйсці да заняпаду, запусцець. Гаспадарка падупала.

2. Стаць слабым, хваравітым. Чалавек, мусіць, падупаў здароўем — не прайшла дарам блакада. Новікаў. // (1 і 2 ас. не ўжыв.); перан. Панізіцца; паслабець (пра настрой, духі пад.). Дух на паляванні — магутная сіла. Падупаў духам — удачы не будзе... Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

backbone [ˈbækbəʊn] n.

1. anat. пазвано́чнік, хрыбе́т

2. асно́ва, су́тнасць;

the backbone of economy асно́ва экано́мікі

3. сі́ла во́лі; цвёрдасць хара́ктару;

You’ve got to have the backbone to do it. Табе трэба мець мужнасць зрабіць гэта.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пере́ть несов., прост., в разн. знач. пе́рці;

пере́ть напроло́м пе́рці напрало́м;

си́ла так и прёт из него́ сі́ла так і прэ з яго́;

◊

пере́ть на рожо́н пе́рці на ражо́н;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

абракада́бра

(п.-лац. abracadabra, ад гр. abrakos = абазначэнне бажаства + ст.-яўр. dabar = слова)

1) магічная формула, таямнічае слова, якому прыпісваецца цудадзейная сіла;

2) перан. бяссэнсавы, незразумелы набор слоў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

impetus

[ˈɪmpətəs]

n., pl. -tuses

1) імпэ́т, разго́н -у m.; пары́вістасьць f.

2) ру́хаючая сі́ла; пабуджэ́ньне n. штуршо́к -ка́ m., сты́мул -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

volition

[voʊˈlɪʃən]

n.

1) хаце́ньне, жада́ньне n.; во́ля f.

He left of his own volition — Ён адыйшо́ў па сваёй во́лі

2) сі́ла во́лі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Ágens

n -, Agénzi¦en i Agéntia

1) ру́хаючая сі́ла

2) філас. актыўны пача́так

3) хім. аге́нт, дзе́йнічаючы фа́ктар

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

◎ Платні́на ’якая-небудзь адна адзежына’, пласціна ’тс’ (ельск., клім., ЛА, 4), рус. дыял. платнина ’адзенне’. Першапачаткова ’палатняная адзежына’ — з *plaь‑п‑іп‑а < *р!а(‑ьn‑о > палатно (гл.).

◎ Платніна́ ’моц, сіла, дзябёласць’ (Ян.). З рус. плотный ’дзябёлы, тоўсты, сыты’ і суф. ‑ін‑а са значэннем ’характарыстыка асобы па названай прымеце’, параўн. ілюстрацыю: сын прыйшоў з арміі — док вышыла да платана!

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

siła

sił|a

ж.

1. сіла;

o własnej sile — без чужой дапамогі;

nad ~y — не пад сілу, вышэй сілы;

na ~ę разм. праз сілу;

~y wytwórcze эк. вытворчыя сілы;

~a nabywcza — пакупная здольнасць;

~a odśrodkowa — цэнтрабежная сіла;

~a pociągowa — сіла цягі;

~a przyciągania — сіла прыцягнення;

~y zbrojne — узброеныя сілы;

lądowe ~y — сухапутныя сілы;

~у morskie — ваенна-марскія сілы;

2. многа, багата, шмат;

w sile wieku — у росквіце; у зеніце;

~ą rzeczy — у выніку (з прычыны) выпадку;

~a złego na jednego прым. усе на аднаго

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ciężkość

ciężkoś|ć

ж.

1. цяжар;

siła ~ci фіз. сіла цяжару;

środek ~ci — цэнтр цяжару;

2. грувасткасць; нязграбнасць; цяжкавагавасць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)