шляхе́чы, ‑ая, ‑ае.
Які належыць шляхце; у якім жыве шляхта. [Вінцэнты] першы павёў вёску на панскую зямлю і шляхечыя хутары. Чорны. [Чалавек:] — Няхлюда, табе толькі анучы на шляхечых засценках збіраць! — і вырваў з рук у Цітка лейцы. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
pioneer [ˌpaɪəˈnɪə] n.
1. (in) першаадкрыва́льнік, піяне́р;
They were pioneers in the field of microsurgery. Яны былі першаадкрывальнікамі ў галіне мікрахірургіi.
2. пе́ршы пасяле́нец;
the early pioneers of the Dakota territory пе́ршыя пасяле́нцы на тэрыто́рыі Дако́ты
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
wysunąć się
зак.
1. высунуцца;
2. перан. вылучыцца;
wysunąć się na pierwszy plan — выйсці на першы план
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
высяда́ць, ‑ае; незак.
1. Прабівацца на паверхню (пра валасы). Першы пух на барадзе і губе ўжо здорава высядаў у.. [Сымона]. Чорны.
2. Высаджвацца адкуль‑н. Караблі ўсё прыбываюць, І на бераг на шырокі Цар з дружынай высядае. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жывасі́лам ’гвалтоўна’ (ТСБМ), жывасі́ллю ’тс’ (Касп.). Укр. живоси́лом ’тс’. Прыслоўе ўтворана з тв. скл. наз. *жывасіл, не зафіксаванага ў суч. бел. мове (Шуба, Прыслоўе, 104), ці хутчэй з тв. скл. сілам, сіллю; параўн. у Даля пск. сило́м, дыял. си́лью ад наз. сіло (гл.), да якога далучаецца першы кампанент жыв‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прысу́шак 1, прысуошок ’акрайчык, першы кавалак хлеба, адрэзаны ад новага бохана’ (беласт., Ніва, 1979, 5 жн.). Магчыма, звязана з магічным уздзеяннем (гл. папярэдняе слова): Мы, бывало, за прысуошкі то аж бʼемся (тамсама). Гл. таксама асу́шак.
Прысу́шак 2, прысу́шкі ’сошкі (апоры) на бэльках’ (брагін., ЛА, 4). Гл. прысо́шак, со́шка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тэ́скаць ‘нясці нешта патайное, ды неаднаразова’ (баранав., Мілк. Сл.). З вялікай верагоднасцю суадносіцца з таска́ць (гл.) пры чаргаванні а > э ў сувязі з пераносам націску на першы склад дзеяслова шматкратнага дзеяння; пра «адноўленае» пад націскам э на месцы карэннага а гл. Карскі 1, 104; аналагічна штаны́/штэ́нікі і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
succession [səkˈseʃn] n.
1. шэ́раг;
a succession of victories шэ́раг перамо́г
2. паслядо́ўнасць;
in succession адзі́н за адны́м, чарадо́ю, за́пар, паслядо́ўна
3. нашча́дкі, перае́мнікі;
Who is the first in succession to the throne? Хто першы зойме трон?
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
зму́сіць, змушу, змусіш, змусіць; зак., каго-што, з інф.
Вымусіць, прымусіць. Першы сакратар змусіў Зашчамілу зараз жа выдаць у распараджэнне Кляновіча два экскаватары. Пестрак. Сцёпка змусіў сябе адвесці вочы ад сяла, каб не паддацца ахапіўшаму яго жалю. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
за́мужам, прысл.; за кім і без дап.
У шлюбе, у стане замужняй (пра жанчыну). Сястра замужам за афіцэрам. □ — А ты, Насця, садзіся да свайго Януся, не саромейся, не першы год замужам! Ваданосаў.
•••
Ні дома, ні замужам гл. дома.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)