като́к Месца на лёдзе, дзе кола надзета на забіты кол і пры дапамозе жэрдкі прыстасавана для катання на санках па крузе (Слаўг.). Тое ж калаўрот (БелСЭ, т. 2, 259), кру́жала (Бял.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

це́сны, -ая, -ае.

1. Які займае недастатковую плошчу, непрасторны.

Ц. пакой.

Цесная вулачка.

2. Пра адзенне, абутак і пад.: малы па памеры.

Цесныя боты.

3. Шчыльна размешчаны адзін каля аднаго.

Дзеці сядзелі цесным радком.

Цесна (прысл.) паставіць кнігі.

4. перан. Абмежаваны, вузкі.

Цеснае кола знаёмых.

5. перан. Блізкі, непасрэдна звязаны з кім-, чым-н.

Ц. кантакт.

Цесная дружба.

Гэтыя праблемы цесна (прысл.) звязаны.

|| наз. цесната́, -ы́, ДМ -наце́, ж. (да 1 знач.) і цясно́та, -ы, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адкаці́цца, ‑качуся, ‑коцішся, ‑коціцца; зак.

1. Коцячыся, перамясціцца ў які‑н. бок на пэўную адлегласць. Кола далёка адкацілася ад двара і, трапіўшы ў разору, бездапаможна ляжала на баку. Колас. Яблык ад яблыні далёка не адкоціцца. Прыказка.

2. перан. Адступіць, адысці пад напорам праціўніка. Змятай хваляй адкаціўся вораг, Па-над полем кружаць крумкачы. Панчанка. // Аддаліцца. Хваля адкацілася ад берага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кампетэ́нцыя

(лац. competentia = адпаведнасць, згоднасць)

1) дасведчанасць у якой-н. справе, у якіх-н. пытаннях;

2) кола паўнамоцтваў, правоў якой-н. установы, асобы (напр. к. суда).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ogonowy

ogonow|y

хваставы;

zupa ~a — суп з бычыных хвастоў;

kółko ~e — ав. хваставое кола;

kość ~a анат. хвасцец

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

◎ Пстры́ца 1 ’адзін з прыёмаў кідання сцізорыка пры дзіцячай гульні ў ножык, трымаючы яго пальцамі за канец вастрыя’ (гродз., Нар. словатв.). Да пстрыкаць, пстрык (гл.).

◎ Пстры́ца 2 ’кола з паглыбленнем для шнура’ (гарад., Сл. ПЗБ). З польск. tryca ’паглыбленне ў бэльцы для шнура’ < ням. Fritze ’пад’ёмны дыск’ (Дарашэўскі, 7, 135).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чо́ртаў Téufels-;

чо́ртава про́цьма разм. úngeheure [ríesige] Ménge;

чо́ртава насе́нне Téufelsbrut f -; Téufelssippschaft f -;

чо́ртаў ту́зін жарт. Téufelsdutzend n -(e)s, -e, dréizehn;

чо́ртавае ко́ла Ríesenrad n -(e)s, -räder

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

лекто́рый

(с.-лац. lectorium)

1) арганізацыя, якая наладжвае чытанне публічных лекцый;

2) цыкл лекцый, аб’яднаных тэматычна ці прызначаных для пэўнага кола слухачоў;

3) памяшканне для чытання публічных лекцый.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ратакса́ны

(ад лац. rota = кола + axis = вось)

хімічныя злучэнні з цыклічнай і пранізваючай яе лінейнай малекул, звязаных так, што аб’ёмныя радыкалы на канцах лінейных малекул перашкаджаюць раз’яднанню сістэмы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

серсо́

(фр. cerceau = абруч, ад лац. circus = кола)

гульня з тонкім лёгкім абручом, які падкідаюць і ловяць спецыяльнай палачкай, а таксама прылады для гэтай гульні (абручы і палачкі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)