Слізґаві́ца ‘слізгата’ (Сл. ПЗБ, Скарбы), слізгаві́ца ‘галалёдзіца’ (Сцяшк. Сл.); параўн. польск. ślizgawica ‘тс’, макед. лизгавица ‘слізкая дарога, галалёдзіца’. Мяркуючы па націску і выбухным г, можа быць паланізмам. Аналагічна Астроўскі, ABSl, 29, 150. Да слізгаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГЛА́СІС

(франц. glacis),

ахоўны земляны насып перад абарончым ровам замка; элемент абарончых збудаванняў. Уключалі прамежкавыя і вонкавыя ўмацаванні, за якімі хаваліся стралкі, што абаранялі падыходы да замка, і атрады, што рабілі раптоўныя набегі на ворага. Часам перад гласісам будавалі абарончыя сухія або вадзяныя равы. Пад прыкрыццём гласісу размяшчалася спец. дарога для перамяшчэння воінаў у час аблогі.

т. 5, с. 286

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

се́вернее нареч. сравн. ст. на по́ўнач ад…; больш на по́ўнач;

се́вернее Москвы́ на по́ўнач ад Масквы́;

э́та доро́га се́вернее гэ́та даро́га больш на по́ўнач.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гла́дкі

1. glatt, ében;

гла́дкая даро́га ébener Weg;

гла́дкая ску́ра glátte Haut;

2. разм (сыты) gemästet; wóhl genährt;

спра́ва ідзе́ гла́дка die Sáche verläuft glatt [réibungslos]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пакруча́сты

1. (які завіваецца – пра расліны) ránkend, ránkenartig, Schling-; lóckig, kraus, wéllig (пра валасы);

2. (звілісты) gewúnden, geschlängelt;

пакруча́стая даро́га Serpentínenstraße f -, -n, kúrvenreiche [-vən-] Stráße

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

прамы́іна ж Loch n -(e)s, Löcher; Rínne f -, -n;

даро́га ўся ў прамы́інах der Weg ist vom Wásser unterhöhlt, der Weg ist vóller Rínnen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

праго́н, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. прагнаць (у 2 знач.).

2. Абгароджаная з двух бакоў дарога, па якой ганяюць жывёлу. Новае гумно адгарадзілі ад старога, выгарадзілі прагон да яго. Чорны. // Такая ж дарога без агароджы, выган. Прычыніў хлеў і пагнаў каня ў вуліцу, а адтуль на прагон. Галавач.

3. Палоса, доўгі ўчастак поля, сенажаці і пад., адведзены для работы аднаму чалавеку, звяну, брыгадзе.

4. звычайна мн. (праго́ны, ‑аў). Павёрстная аплата за праезд на паштовых, а таксама аплата казной праезду па чыгунцы афіцэраў і цывільных чыноўнікаў у дарэвалюцыйнай Расіі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Зені́т ’найвышэйшы пункт неба’. З рус. зени́т ’тс’, запазычанага, верагодна, у XVII ст. з лац. zenith < араб. senit, sinit ’кірунак, дарога’. Шанскі, 2, З, 89; Фасмер, 2, 94; Біржакава, 362; Купіна, Формиров., 122; Крукоўскі, Уплыў, 90.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Магістра́ль ’галоўная чыгуначная, водная, паветраная і інш. лінія шляхоў зносін’ (ТСБМ), ’асфальтавая дарога’ (Інстр. I). Запазычана праз рус. мову з ням. Magistrale < лац. magistrālis ’галоўны’ (Фасмер, 2, 555). Не выключана магчымасць запазычання і з польск. мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нака́т ’дарога, вымашчаная бярвеннямі’ (Жд. 1), ’рад бярвенняў, якія накладваюцца на ўжо звязаны плыт’ (Нар. сл.), ’след ад колаў, воза’ (Бяльк.). Усё ад накаці́ць, наката́ць, гл. ката́ць у розных значэннях. Сюды ж нака́тнік ’тонкае бервяно’ (Гарэц.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)