узвіхры́цца, ‑рыцца; зак.
Узняцца, закружыцца віхрам. Узвіхрыўся пыл на дарозе. □ Высока над старымі ліпамі ўзвіхрыліся клубы чорнага дыму. Лынькоў. // Стаць віхром, растрапацца (пра валасы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ускалма́ціцца, ‑мачуся, ‑мацішся, ‑маціцца; зак.
Стаць, зрабіцца калматым; узлахмаціцца, растрапацца. Чорныя бліскучыя валасы рассыпаліся, ускалмаціліся, але маці ні на што не звяртала ўвагі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гі́ра 1 ’гіра’ (БРС, Шат.), гіра ’тс’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. ги́ря (ст.-рус. гыря), укр. ги́ря. Магчыма, запазычанне з усх. моў; гл. агляд у Шанскага, 1, Г, 82 (параўн. таксама Фасмер, 1, 408). Гл. яшчэ гі́ра 2.
Гі́ра 2 ’валасы, чуб’ (Шат., Сцяц.). Параўн. укр. ги́ря ’коратка астрыжаны’, ’гіра’. Зыходным лічыцца *гы́ря ’гіра, вага’ (незразумелага паходжання; агляд версій у Фасмера, 1, 408; Рудніцкі, 1, 619), а ’валасы; коратка астрыжаны’ можа быць метафарай. Параўн. гірка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кундо́сіць ’цягаць за валасы’ (Нас., Нік. Заг.). Да кундыль (гл.). Словаўтварэнне выглядае наступным чыпам: *кунда (< кудла) > *кундос > кундосіць. Аб суфіксацыі на ‑ос гл. Сцяцко, Афікс. наз., 195.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хва́лісты wéllig, gewéllt (пра валасы); wéllenförmig, wéllenartig;
хва́лістая паве́рхня wéll(enförm)ige Óberfläche
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
астрыга́ць, астры́гчы разм schéren* vt (валасы, воўну); (be)schnéiden* vt, stútzen vt (падрэзаць)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пушы́сты fláumig; wóllig; fláuschig (пра матэрыю); fláumig, weich (пра валасы); flóckig (пра снег)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пы́шны üppig; práchtvoll, prúnkvoll;
пы́шныя валасы́ üppiges [vólles] Haar;
пы́шны ўбор éine práchtvolle Kléidung
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
сячы́ся, сякуся, сячэшся, сячэцца; сячомся, сечацеся, сякуцца; пр. секся, секлася; незак.
1. Віцца, весці бой. Сячыся на шаблях.
2. Рассякацца, быць пасечаным. Смаляць [белыя] па нас лежачы. Толькі лісце сячэцца ад куляў. Якімовіч.
3. Расшчапляцца на канцах, ламацца (пра валасы). Некалі прыгожая, Крывіцкая зараз паблякла. Русыя валасы секліся, давялося абстрыгчы і зрабіць завіўку. Гурскі.
4. Зал. да сячы (у 1–4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
віхра́сты, ‑ая, ‑ае.
З віхрамі (пра валасы на галаве). Віхрасты чуб. □ Цяпер у гэтым сталым, шыракаплечым чалавеку.. ніхто не пазнаў бы ранейшага віхрастага хлапчука. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)