Ванда́л ’жорсткі чалавек’ (КТС). Праз рус. вандал да франц. vandale ’тс’ (Шанскі, 1, В, 17; Рудніцкі, 1, 307; БЕР, 1, 117–118).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Відалы ’бывалы’ (КТС); ’вопытны чалавек, які бачыў свет’ (Нас.). Утворана ад дзеепрыметніка на ‑l‑ъ. Да відзець (гл.). Параўн. рус. вида́лый ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Талёвы ’высокі, стройны чалавек’ (Жд. 3). Паланізм, параўн. taljowy, прым. ад talja ’талія, стан’ (гл. талія), параўн. талісты ’стройны, зграбны’ (Сцяшк. Сл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Труі́зна ‘труцізна’ (Нас., Некр. і Байк., Ян.), ‘вельмі дрэнны чалавек’ (брагін., З нар. сл.). Вытворнае ад труіць (гл.) па ўзоры труцізна, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ачы́грыць ’паздаравець’, ачыгрыцца ’адхадзіцца, паздаравець’ (Яўс.). Няясна; магчыма, звязана з чыгра ’наравісты чалавек’ (лельч., Шур, вусн. паведамл.) і ўласным імем Чыгрын, Чыгрынаў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Банбе́нак ’бубен, барабан; чалавек, што гучна гаворыць’ (мазыр., Г. А. Цыхун, вусн. паведамл.). Польск. bębenek (bęben ’бубен’; прасл. аснова bǫb‑). Параўн. бамбэ́нак.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Капу́н ’вельмі марудлівы чалавек’ (Пан. дыс.; міёр., З нар. сл.: ТСБМ), капунь — пра варушэнне, капанне (мсцісл., Нар. лекс.), да капа́цца, капашы́цца (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

даста́так

1. (заможнасць) Wóhlstand m -(e)s;

ён чалаве́к з даста́ткам er hat ein gutes Áuskommen;

жыць у даста́тку im Wóhlstand lében;

2. (прыбыткі, матэрыяльныя сродкі) Vermögen n -s, -; Éinkommen n -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

пачва́ра ж

1. міфал, тс перан (страшная істота) Úntier n -s, -e; Úngeheuer n -s, -;

2. (надта непрыгожы чалавек) hässlicher Ménsch, Schéusal n -(e)s, -e, Míssgeburt f -, -en, Míssgestalt f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

звесціся, ✂; зак.

  1. Перастаць існаваць, знікнуць.

    • Тая парода жывёлы ўжо звялася.

  2. Страціць сілы, пахудзець.

    • Звёўся чалавек зусім.

  3. да чаго і на што. Скараціўшыся, спрасціўшыся, выразіцца ў чым-н. малым, нескладаным.

    • Справа звялася да дробязей.
    • З. на нішто (страціць усякі сэнс, усякае значэнне).

|| незак. зводзіцца, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)