ско́гат, ‑у, М ‑гаце, м.

Абл.

1. Тужлівыя, нудныя гукі; выццё. Скогат ветру. □ Сяржант .. пад новы скогат бомбаў шаснуў убок. Быкаў.

2. перан. Віск, плач. Ты ж выходзіў пад скогат і гвалт Засяваць беларускі папар. І, сустрэўшы нямала цяжкіх перашкод, Дасягнуў ты пастаўленых мэт. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сямі...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: 1) які складаецца з сямі частак, раздзелаў, аддзелаў і пад., напрыклад: сямітомны, сяміпакаёвы; 2) які мае сем аднолькавых прадметаў, прыкмет, уласцівасцей і пад., напрыклад: сямілямпавы; 3) колькасцю, мерай, коштам у сем якіх‑н. адзінак, напрыклад: сяміпудовы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэмента́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Спосаб умацавання грунтаў, бетонных кладак і пад. увядзеннем у іх пад ціскам вадкага цэментнага раствору. Цэментацыя шчылін у грунце.

2. Насычэнне паверхневых слаёў сталі вугляродам для павелічэння іх цвёрдасці.

3. Працэс здабывання металаў з раствораў хімічным аднаўленнем больш электраадмоўнымі металамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цяплі́ца, ‑ы, ж.

Цёплае памяшканне з празрыстым дахам і сценамі для вырошчвання круглы год агародніны, кветак, пладоў і пад. або для зімоўкі паўднёвых раслін. Штучныя крыніцы святла даюць магчымасць вырошчваць гародніну ў цяпліцах узімку. «Беларусь». Пад шклянымі дахамі цяпліц цяпер вырошчваецца шмат буракоў, салаты. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шасці...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: 1) які складаецца з шасці частак, раздзелаў, аддзелаў і пад., напрыклад: шасцітомны, шасціярусны; 2) які мае шэсць аднолькавых прадметаў, прыкмет, уласцівасцей і пад., напрыклад: шасцідольны, шасціствольны; 3) колькасцю, мерай, коштам у шэсць якіх‑н. адзінак, напрыклад: шасцітонны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ю́зам, прысл.

Спец.

1. Слізгаючыся, сунучыся па зямлі, рэйках і пад. (пра колы, гусеніцы і пад.). Гэты стромы спуск уніз, дзе пры з’ездве ідуць юзам, а пры пад’ёме буксуюць машыны, мае сваю назву — Равок. Сіпакоў.

2. Цягнучы, сунучы па зямлі або насцілу. Перасунуць кантэйнер юзам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

napór, ~oru

nap|ór

м. напор, націск;

~ór wody na tamę — напор вады на плаціну;

pod ~orem wojsk — пад націскам войскаў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

wydostać się

зак. выбрацца, вызваліцца; вырвацца;

wydostać się z zamknięcia — вызваліцца з-пад замка;

wydostać się z więzienia — вызваліцца з турмы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

zważać

незак.

1. узважваць;

2. узважваць; абдумваць;

3. na kogo/co браць пад увагу каго; лічыцца з кім/чым; улічваць што

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

падкайда́ннікі, ‑аў; адз. падкайданнік, ‑а, м.

Гіст. Падкладка (скураная або з якога‑н. іншага матэрыялу) пад кайданы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)