удаскана́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.
1. каго-што. Развіць, зрабіць лепшым, больш дасканалым.
У. вытворчы працэс.
2. што. Зрабіць больш успрымальным, вострым, віртуозным (пачуцці і пад.).
У. музыкальны слых.
|| незак. удаскана́льваць, -аю, -аеш, -ае; наз. удаскана́льванне, -я, н.
|| наз. удаскана́ленне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фланг, -а, мн. -і, -аў, м.
Левы ці правы край шарэнгі, фронту, размяшчэння войск і пад.
Ударыць з фланга.
|| прым. фланго́вы, -ая, -ае.
Ф. ўдар.
Фланговая пазіцыя.
Ф. марш (рух уздоўж фронту праціўніка, які здзяйсняецца з мэтай ахапіць ці абысці яго фланг).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фунда́мент, -а і -у, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. -а. Падмурак, аснова для сцен будынка і пад.
Заліць ф.
2. -у, перан. База, апора, аснова чаго-н.
Ф. ведаў.
Навуковы ф.
|| прым. фунда́ментны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Фундаментная пліта.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чужані́ца, -ы, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -ы, Т -ай (-аю), ж., мн. -ы, -ніц.
1. Чужы, нетутэйшы чалавек; іншаземны захопнік.
2. Чалавек, які па духу, поглядах і пад. чужы ў якім-н. асяроддзі.
3. Не родны, не сваяк.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чы́каць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра гукі, якія ўтвараюцца работай некаторых механізмаў.
Гадзіннік чыкае.
2. што і без дап. Хутка рэзаць, сячы і пад. (разм.).
|| аднакр. чы́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. чы́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шара́хнуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак.
1. Ад спалоху, нечаканасці і пад. кінуцца ўбок, назад.
Людзі шарахнуліся назад.
Конь шарахнуўся ўбок.
2. Моцна ўдарыцца аб што-н. (разм.).
Ш. плячом аб кант дзвярэй.
|| незак. шара́хацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. шара́ханне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эпіцэ́нтр, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
1. Вобласць на паверхні зямлі, размешчаная над ачагом землетрасення, выбуху і пад.
Э. ядзернага выбуху.
2. перан. Месца, дзе што-н. праяўляецца з найбольшай сілай (кніжн.).
У эпіцэнтры падзей.
|| прым. эпіцэнтры́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Наўдолькі ’ў абход’ (смарг., Сл. ПЗБ). Магчыма, ад удоль ’наўсцяж’, параўн. рус. вдоль ’тс’, або з *на‑ўдалекі, гл. далёкі, з «узнаўленнем» о пад націскам, параўн. дыял. штаны, але штонікі і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wzgląd, ~ędu
wzgl|ąd
м.
1. меркаванне; прычына; акалічнасць;
2. улік чаго; узяцце пад увагу;
mieć ~ąd — прымаць (браць) пад увагу;
mieć na ~ędzie — мець на ўвазе (на прымеце);
3. прыхільнасць;
okazywać ~ędy — праяўляць прыхільнасць; аказваць знакі ўвагі;
ubiegać się o ~ędy — дабівацца прыхільнасці;
przez ~ąd — беручы пад увагу;
pod tym ~ędem — у гэтых адносінах;
pod każdym ~ędem — ва ўсіх адносінах;
pod żadnym ~ędem — ні ў якім разе;
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
uwaga
uwag|a
ж.
1. увага;
zwracać ~ę — звяртаць увагу;
uchodzić (umykać) uwadze — выпадаць з-пад увагі; праходзіць па-за ўвагай;
wziąć pod ~ę — прыняць (узяць) пад увагу;
z ~i na co — беручы пад увагу што; улічваючы што; з прычыны чаго;
~a! — увага! асцярожна!;
”~a! stopień!” — “асцярожна! прыступка!”;
”~a! wysokie napięcie!” — «асцярожна! высокае напружанне!»;
”~a! zły pies!” — “асцярожна! злы сабака!”;
2. заўвага;
3. заўвага; вымова;
zrobić ~ę — зрабіць заўвагу
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)