два, двух, двум, двума́, (аб) двух, м. і н.; дзве, дзвюх, дзвюм, дзвюма́, (аб) дзвюх, ж., ліч. кольк.

Лік, лічба і колькасць 2.

Двойчы д. — чатыры.

Напісаць лічбу д.

Д. сярпы.

Дзве хвіліны.

За аднаго бітага двух нябітых даюць (прыказка).

◊

Бачыць на два аршыны пад зямлёй (разм., часта іран.) — адрознівацца вялікай праніклівасцю.

Ні два і ні паўтара (разм.) — пра што-н. няпэўнае.

Як двойчы два (чатыры) — бясспрэчна, зразумела, ясна.

|| парадк. другі́, -о́е, -а́я.

Д. год.

Д. па парадку.

Другога мая.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заклі́каць, -і́чу, -і́чаш, -і́ча; -і́ч; -і́каны; зак.

1. каго. Паклікаць, запрасіць куды-н.

З. у госці.

З. у хату.

2. каго-што, да чаго, на што. Звярнуцца з заклікам зрабіць што-н., прыняць удзел у чым-н.

З. выбаршчыкаў аддаць галасы за кандыдатаў у дэпутаты.

З. да барацьбы або на барацьбу.

Ён закліканы быць пісьменнікам (перан.: мае прызванне да літаратурнай творчасці).

3. каго (што), да чаго. Запатрабаваць паводзіць сябе так або інакш.

З. да парадку.

|| незак. закліка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сцэна́рый, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Літаратурна-драматычны твор з падрабязным апісаннем дзеяння, на аснове якога можа ставіцца кінафільм, тэатральная пастаноўка і інш.

С. фільма «Альпійская балада».

2. Спіс дзейных асоб п’есы з указаннем парадку і часу выхаду на сцэну (спец.).

3. Загадзя распрацаваны дэталёвы план правядзення якога-н. відовішча, увогуле (перан.) ажыццяўлення чаго-н.

С. фестывалю.

4. перан. План ажыццяўлення чаго-н.; прагноз.

Дзейнічаць па сцэнарыі.

|| прым. сцэна́рны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

С. матэрыял.

С. аддзел.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фармірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся; незак.

1. Складвацца, набываць пэўную форму, закончанасць, сталасць у выніку развіцця, змен.

Пэўныя рысы характару фарміруюцца ў дзяцінстве.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Стварацца, арганізоўвацца (пра групу, калектыў і пад.).

Фарміруецца група народнага кантролю.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Складацца з вагонаў, суднаў шляхам размяшчэння іх у пэўным парадку.

Фарміруецца цягнік на Берлін.

|| зак. сфармірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся.

|| наз. фармірава́нне, -я, н. і фарміро́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

order​1 [ˈɔ:də] n.

1. пара́дак, паслядо́ўнасць; размяшчэ́нне (у пэўным парадку);

in alphabetical/chronological order у алфаві́тным/храналагі́чным пара́дку;

in order of importance па ступе́ні ва́жнасці;

in reverse order у адваро́тным пара́дку;

put smth. in order прыво́дзіць што-н. у пара́дак, пара́дкаваць

2. пара́дак, спако́й, заве́дзены пара́дак;

call smb. to order закліка́ць каго-н. да пара́дку;

law and order правапара́дак

3. зага́д, распараджэ́нне; інстру́кцыя;

give an/the order аддава́ць зага́д;

obey orders падпарадко́ўвацца зага́ду, слу́хацца зага́ду;

I’m under orders to arrest him. Мне загадана арыштаваць яго

4. зака́з;

put in an order for smth. рабі́ць зака́з на што-н., зака́зваць што-н.;

have smth. on order заказа́ць што-н. (і чакаць выканання заказу);

take smb.’s order прыма́ць чый-н. зака́з;

made to order зро́блены на зака́з

5. чэк, вэ́ксаль;

money/postal order грашо́вы/пашто́вы пераво́д

6. о́рдэн (рэлігійны);

a monastic order о́рдэн мана́хаў, мана́скі о́рдэн;

the order of Jesuits о́рдэн езуі́таў

7. спра́ўнасць, до́бры стан;

in good order у до́брым ста́не; цэ́лы, спра́ўны, непашко́джаны;

in running/working order у до́брым/спра́ўным ста́не, прыго́дны для карыста́ння, гато́вы да эксплуата́цыі;

out of order няспра́ўны, сапсава́ны

♦

in order to fml для таго́ каб;

in order that fml з тым каб;

take (holy) orders станаві́цца святаро́м, прыма́ць духо́ўны сан;

Order! Order! Про́сім захо́ўваць пара́дак!; Да пара́дку! (напр., падчас пасяджэння)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

unsettled

[ʌnˈsetəld]

adj.

1) бязла́дны; не ў пара́дку

2) няўсто́йлівы; зьме́нны, няпэ́ўны

The weather is unsettled — Надво́р’е пераме́нлівае

3) незалаго́джаны

an unsettled bill — няспла́чаны раху́нак

4) незасе́лены, ненасе́лены

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

падшы́ць, ‑шыю, ‑шыеш, ‑шые; зак., што.

1. Прышыць спадыспаду. Падшыць каўнерык да гімнасцёркі. Падшыць падкладку. // Прышыць падэшву або падносак да абутку. Падшыць валёнак.

2. Прышыць што‑н. падагнутае, падкасанае. Падшыць калошы штаноў.

3. Паклаўшы разам і ў пэўным парадку, змацаваць чым‑н.; далучыць да чаго‑н., змацоўваючы. Падшыць газеты за год. Падшыць даведку ў асабістую справу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неўпарадкава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Не прыведзены ў парадак; пазбаўлены парадку. Неўпарадкаваныя цэны. Неўпарадкаваны чамадан. □ З буфеціка-шафкі выглядала неўпарадкаваная пасуда. Гартны.

2. Не забяспечаны ўсім неабходным; неўладкаваны. Неўпарадкаваны быт. Неўпарадкаванае жыццё.

3. Не прыведзены ў парадак для выгоднага жыцця. Неўпарадкаваны раён горада. □ Да.. [гарадка] не так даўно яшчэ і дабрацца было цяжка: чыгунка далёка, дарогі неўпарадкаваныя. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пратако́л, ‑а, м.

Дакумент, у які запісваецца ўсё, што было сказана, зроблена і вырашана на сходзе, пасяджэнні, допыце. Садовічу, Райскаму і Тукалу даручылі напісаць пратакол настаўніцкага сходу і адрэдагаваць пастанову. Колас. // Дакумент, які сведчыць аб якім‑н. факце. Пад страхам арышту сяляне адзін за другім пачынаюць падпісваць пратакол. Хромчанка. // Акт аб парушэнні грамадскага парадку, законнаспі. // Акт міжнароднага пагаднення.

[Н.-грэч. prōtókollon — першы ліст, да якога црыклейваецца наступны ў скрутку.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абры́вак, ‑рыўка, м.

Адарваны кавалак, частка чаго‑н. Неяк, бегаючы з дзецьмі па вуліцы, Ніна басанож ступіла на абрывак калючага дроту. Мележ. Вецер гнаў па небе абрыўкі хмар, і, калі месяц хаваўся за імі, рабілася, цёмна. Мікуліч. // перан. Няпоўная, незакончаная частка чаго‑н., асобны кавалак. У галаве роіліся абрыўкі думак, і іх цяжка было прывесці да парадку. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)