Verbum

коўш, каўша́, мн. каўшы́, каўшо́ў, м.

1. Шырокая круглая пасудзіна з ручкай для чэрпання вадкасці.

Зачэрпнуць вады каўшом.

2. Вялікае металічнае прыстасаванне ў розных механізмах для зачэрпвання, высыпання, разлівання і пад.

Ліцейны к.

К. экскаватара.

|| прым. каўшо́вы, -ая, -ае (да 2 знач.).

крыві́цца, крыўлю́ся, кры́вішся, кры́віцца; незак.

1. Станавіцца крывым, перакрыўленым.

Паркан пачаў к.

2. Крывіць губы, рот і пад., выказваючы нязгоду з чым-н., незадавальненне чым-н.

|| зак. пакрыві́цца, -крыўлю́ся, -кры́вішся, -кры́віцца (да 1 знач.) і скрыві́цца, скрыўлю́ся, скры́вішся, скры́віцца (да 2 знач.).

баламу́т, -а, М -му́це, мн. -ы, -аў, м. (разм.).

1. Чалавек, які ўносіць неспакой, беспарадак у адносіны, работу і пад.

Паводзіны баламута.

2. Спакуснік, інтрыган.

Звязалася з гэтым баламутам.

|| ж. баламу́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. баламу́тны, -ая, -ае.

распераза́цца, -перажу́ся, -пяра́жашся, -пяра́жацца; расперажы́ся; зак.

1. Зняць з сябе тое, чым быў падперазаны (пояс, рэмень і пад.).

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Развязацца, расшпіліцца (пра пояс; разм.).

3. перан. Перастаць стрымліваць сябе; стаць недысцыплінаваным, нахабным.

|| незак. распяра́звацца, -аюся, -аешся, -аецца.

сашчапі́ць, -шчаплю́, -шчэ́піш, -шчэ́піць; -шчэ́плены; зак., што.

1. Злучыць адно з адным пры дапамозе сашчэпак, клямараў і пад.

С. ланцуг.

2. Злучыць разам, сплятаючы (рукі, пальцы).

С. кулак.

С. рукі.

С. зубы (сціснуць).

|| незак. сашчапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і сашчэ́пліваць, -аю, -аеш, -ае.

свяжэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; незак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Станавіцца свяжэйшым (гл. свежы ў 4 знач.), халаднейшым.

Пад раніцу свяжэе (безас.).

2. Станавіцца больш яркім, набываць больш здаровы выгляд.

Пабыўшы ў лесе, чалавек свяжэе.

|| зак. пасвяжэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е.

сервірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак. і незак., што.

Падрыхтаваць (падрыхтоўваць) стол для (абеду, вячэры і пад.), расстаўляючы посуд і стравы ў пэўным парадку.

С. стол.

|| наз. сервірава́нне, -я, н. і сервіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.

|| прым. сервіро́вачны, -ая, -ае.

запле́сці, -пляту́, -пляце́ш, -пляце́; -пляцём, -плецяце́, -плятуць; -пляці́; -пле́цены; зак., што.

1. Перавіваючы, сплесці.

З. касу.

2. Плетучы, закрыць (адтуліну, дзірку і пад.).

З. дзірку ў плоце лазой.

3. Пакрыць густым перапляценнем чаго-н.

Хмель заплёў усю агароджу.

|| незак. заплята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

зні́зіць, зні́жу, зні́зіш, зні́зіць; зні́жаны; зак., каго-што.

1. Апусціць ніжэй, зменшыць вышыню (напр., палёту) чаго-н.

З. самалёт.

2. перан. Зрабіць ніжэйшым (па ступені, велічыні, інтэнсіўнасці і пад.).

З. сабекошт.

З. патрабаванні.

|| незак. зніжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. зніжэ́нне, -я, н.

агалі́цца, агалю́ся, аго́лішся, аго́ліцца; зак.

1. Зняць вопратку, стаць голым (разм.).

2. Скінуць покрыва, лісце і пад.

Лес агаліўся.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць адкрытым, даступным для праціўніка.

Фронт агаліўся.

|| незак. агаля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. агале́нне, -я, н.