пра́шчур, ‑а, м.

Далёкі продак, родапачынальнік. Калі далёкі прашчур лічыў шчасцем сагрэцца ля кастра, то сучасны чалавек ставіць сабе за мэту пакарыць час, стаць поўным гаспадаром у сусвеце. Гіст. бел. сав. літ. Адсюль, дзе некалі былі берагі Нямігі, чаўны далёкіх прашчураў мінчан шыбавалі ў няблізкі свет. Ліс. Дзе ні днюю, ні пачую, Дзе ні мушу крок спыніць — Так і чую, так і чую. Мова прашчураў звініць! Гілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцвярджа́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які выказвае, выяўляе згоду з чым‑н., пацвярджае што‑н. — На возера? — спытаўся шафёр і, пачуўшы сцвярджальны адказ, крута развярнуў машыну. Дадзіёмаў.

2. Які сцвярджае, устанаўлівае, замацоўвае што‑н. Сцвярджальны пафас сацыялістычнага рэалізму праяўляецца ў адстойванні ідэалаў новага. Гіст. бел. сав. літ. Пісьменнік раскрывае актыўную, жыццядзейную, сцвярджальную сілу шчырага кахання. Дзюбайла.

3. Спец. Які мае ў сабе сцверджанне. Сцвярджальнае суджэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

храніка́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да хронікі (у 1, 2 знач.). У паэме [«Грозная пушча» Куляшова] пераважаюць гутарковыя апавядальныя інтанацыі: яны адпавядаюць хранікальнай паслядоўнасці падзей. Гіст. бел. сав. літ.

2. Які змяшчае ў сабе хроніку (у 3, 4 знач.); з’яўляецца хронікай. Джані Пучыні ў мінулым дакументаліст. Таму ў яго фільме так яскрава бачны ўплыў хранікальнага кіно. «Маладосць». // Дакументальна дакладны; такі, як у хроніцы. Хранікальны паказ фактаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

баталі́т

(ад гр. bathos = глыбіня + -літ)

буйны масіў гранатоідных горных парод, які ўтварыўся ў зямной кары на вялікай глыбіні.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ёўня

(літ. jáuja)

будыніна з печкай для прасушвання снапоў перад малацьбой (звычайна пад тым жа дахам, што і ток).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

какалі́ты

(ад гр. kokkos = зерне + -літ)

выкапнёвыя дробныя вапняковыя пласцінкі са скульптурай у выглядзе рабрынак, якія складалі панцыр какалітафарыдаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

карбалі́т

(ад карба- + -літ)

пластмаса, якая атрымліваецца з фармаліну і карболавай кіслаты; выкарыстоўваецца для вырабу электраізалятараў, гузікаў і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

неалі́т

(ад неа- + -літ)

апошні перыяд пазнейшага каменнага веку, які працягваўся ў Еўропе ў 6—3 тыс. да н.э.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

стаўралі́т

(ад гр. stauros = крыж + -літ)

мінерал класа сілікатаў чырванавата-бурага, бура-чорнага і жоўтага колеру са шкляным бляскам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сці́рта

(літ. stirta)

1) вялікі стог снапоў збожжа, саломы або сена, складзены пад адкрытым небам;

2) вялікая куча прадметаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)