пру́гкасць, ‑і, ж.
1. Якасць і ўласцівасць пругкага. Марозік трошкі падбяліў платы на агародах, падаў пругкасць траве на ўзмежках і на выгане. Кулакоўскі.
2. Спец. Уласцівасць цела ўзнаўляць сваю першапачатковую форму і аб’ём пасля спынення дзеяння па яго якой‑н. сілы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыма́чы, ‑ая, ‑ае.
Які належыць прымаку. Адна толькі пагалоска, што стары жыве на прымачым хлебе, на пачатку раніла сэрца. Сабаленка. Сена таксама не ўдалося ў дастатку нарабіць: здароўя не было пры гэтакім жыцці прымачым, ды і лета выдалася дажджлівае. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папільнава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., каго-што і без дап.
Пільнаваць некаторы час. Папільнаваць коней. □ Тарас папрасіў жанчын папільнаваць мяшок і чаргу. Шамякін. Пастаім яшчэ лецечка, папільнуем [калгаснае дабро], а там, хто жыў, прыжджэ, — на зіму льга будзе і на пенсію... Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацясні́ць, ‑цясню, ‑цясніш, ‑цясніць; ‑цяснім, ‑цесніце; зак., каго-што.
Прымусіць размясціцца цясней; пазбавіць часткі занятай плошчы; ушчыльніць. [Павел] пасадзіў птушанё ў гняздо, і яно ўмясцілася там, не пацясніўшы іншых. Кулакоўскі. // Прымусіць адступіць, адысці. Партызаны пацяснілі паліцаяў, і тыя, адстрэльваючыся, уцякалі. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абледзяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Пакрыцца лёдам. Дарогі абледзянелі. □ За ноч зямля падшэрхла, дубцы прырэчных кустоў абледзянелі і шаргацелі, як драцяныя. Грахоўскі. — Бывала, прасячэш палонку, загаціш ад глыбокага, лазіш, лазіш рукамі па вадзе, абледзянееш увесь, ды ніводнай рыбіны не зловіш. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кампане́йскі 1, ‑ая, ‑ае.
Які любіць быць у кампаніі, падтрымлівае кампанію (у 1 знач.). Чалавек ён .. па характару свайму — лагодны, кампанейскі, любіць сустрэцца з людзьмі, пагаманіць. Кулакоўскі.
кампане́йскі 2, ‑ая, ‑ае.
Разм. Бессістэмны, выпадковы, непланамерны (пра арганізацыю работы). Кампанейскія метады работы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кана́ўка, ‑і, ДМ ‑наўцы; Р мн. ‑навак; ж.
1. Памянш. да канава; невялікая канава. Зіна прынесла з вёскі рыдлёўку, выкапалі канаўку, каб хавацца ад налётаў. Кулакоўскі.
2. Невялікае прадаўгаватае паглыбленне ў чым‑н. Канаўкі на зайцы. Конаўкі ў падшыпніках.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лужо́к, ‑жка, м.
1. Памянш. да луг 1. А воддаль на лужку свяцілася рачулка. Бядуля.
2. Абл. Невялікі натуральны вадаём; азярцо. Помнілася мне з малых год, што недзе ў гэтым баку павінен быць велікаваты і глыбокі лужок, нібы азярцо. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́шкі, ‑шак; адз. няма.
Насціл пад страхой у хляве або ў канюшні для сена, розных гаспадарчых прылад. Лежачы, Несцер думаў, што вось заўтра яму трэба наладзіць услон, і ўспомніў, што недзе на вышках павінна быць для гэтага сухая кляновая плашка. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дале́зці, ‑зу, ‑зеш, ‑зе; пр. далез, ‑ла; заг. далезь; зак.
Лезучы, узбіраючыся, дабрацца да чаго‑н. ці да якога‑н. месца. Далезці па лесвіцы да галубятні. □ Часам узрыўнікі забіраюцца ў такое месца, куды нават самаму спрактыкаванаму шахцёру далезці нялёгка. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)