пейза́ж, -у і -а, мн. -ы, -аў, м.

1. -у. Агульны выгляд якой-н. мясцовасці, краявід.

Беларускія пейзажы.

Нарачанскі п.

2. -а. Малюнак краявіду, а таксама апісанне прыроды ў мастацкім творы.

Выстаўка пейзажаў вядомага мастака.

Палескія пейзажы ў творах Якуба Коласа.

|| прым. пейза́жны, -ая, -ае.

П. жывапіс.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

іканагра́фія, -і, ж. (спец.).

1. Вывучэнне, апісанне вобразаў якіх-н. асоб або сюжэтаў у творах жывапісу або скульптуры.

І.

Якуба Коласа.

2. зб. Сукупнасць такіх мастацкіх адлюстраванняў.

3. Сукупнасць правіл, якіх павінен прытрымлівацца мастак пры адлюстраванні рэлігійных або міфалагічных сюжэтаў і асоб.

|| прым. іканаграфі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тэксталагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да тэксталогіі. Тэксталагічнае вывучэнне твораў Якуба Коласа. □ Важныя ўдакладненні .. дае тэксталагічнае супастаўленне «Летапісца вялікіх князёў літоўскіх» паводле ўсіх вядомых спісаў. Чамярыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БДТ-2, гл. Беларускі тэатр імя Якуба Коласа

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

рэалі́зм, -у, м.

1. Кірунак у мастацтве, які ставіць мэтай праўдзівае адлюстраванне рэчаіснасці ў яе тыповых рысах.

Крытычны р.

Р.

Якуба Коласа.

2. Яснае і цвярозае разуменне рэчаіснасці пры ажыццяўленні чаго-н.

Палітычны р.

|| прым. рэалісты́чны, -ая, -ае.

Рэалістычнае мастацтва.

Р. кірунак у літаратуры.

Р. погляд на жыццё.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

АЎТАНІ́М

(ад аўта... + грэч. onym імя),

сапраўднае імя аўтара, які піша пад псеўданімам. Напрыклад, аўтанім Якуба Коласа — Канстанцін Міхайлавіч Міцкевіч, Янкі Купалы — Іван Дамінікавіч Луцэвіч.

т. 2, с. 117

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

грані́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да граніцы (у 1 знач.). Гранічныя капцы.

2. Максімальны, найвышэйшы, крайні. Чэхаўская прастата, яснасць, лаканічнасць і гранічная кароткасць захаплялі маладога беларускага пісьменніка Якуба Коласа. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трэці́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каго.

Пагардліва абыходзіцца з кім‑н., зневажальна адносіцца да каго‑н. Буржуазныя нацыяналісты з «Нашай нівы» спрабавалі трэціраваць Янку Купалу, Якуба Коласа і другіх паэтаў-рэалістаў. Ларчанка.

[Ад фр. traiter — абыходзіцца.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

негацыя́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Уст. Асоба, якая вядзе аптовы гандаль пераважна за межамі сваёй краіны. Група негацыянтаў.. складалася з банкіра Леапольда Краненберга, самай багатай кішэні па гэты бок Буга, Якуба Натансона і Рупрэхта. Караткевіч.

[Фр. négociant.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

архі́ў, -хі́ва, мн. -хі́вы, -хі́ваў, м.

1. Установа, якая зберагае, сістэматызуе і апісвае старадаўнія дакументы, графічныя помнікі мінулага.

Здаць у а. (таксама перан.: прызнаць устарэлым, малапатрэбным).

2. Аддзел установы, дзе захоўваюцца старыя дакументы.

3. Збор рукапісаў, лістоў і пад., што маюць дачыненне да дзейнасці якой-н. установы ці асобы.

А. інстытута.

А.

Якуба Коласа.

|| прым. архі́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)