*Папа́рыць, попа́рыты, попа́рыть ’узараць восенню для веснавога севу’ (палес., Выг.). Да папа́р (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абара́ць, ‑ару, ‑арэш, ‑арэ; ‑аром, ‑араце, зак., што.

Узараць зямлю вакол чаго‑н. Абараць яблыню. Абараць участак лесу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недаара́ць, ‑ару, ‑арэш, ‑арэ; ‑аром, ‑араце; зак., што і чаго.

Узараць менш, чым належыць; пакінуць частку зямлі неўзаранай. Недаараць аўсянішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узадра́ць, уздзяру́, уздзярэ́ш, уздзярэ́; уздзяро́м, уздзераце́, уздзяру́ць; узадра́ў, -ра́ла; уздзяры́; узадра́ны; зак., што.

1. Адарваць, аддзяліць рыўком угору што-н. добра прымацаванае і пад.

У. маснічыну.

2. Узараць (цаліну, папар і пад.; разм.).

У. дзірван.

|| незак. уздзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Наўскапыта́ ’наўскач, галопам’ (Колас, ТСБМ). Да капыт (гл.), магчыма, ад ускапы́ціць ’узараць зямлю капытамі’ або скапы́ціцца ’зачапіцца капытом, нагою пры бегу’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адара́ць, -ару́, -арэ́ш, -арэ́; -аро́м, -араце́, -ару́ць; -ары́; -ара́ны; зак., што.

1. Папрацаваць пэўны час на ворыве; адпрацаваць на ворыве ўзамен за што-н.

А. цэлы дзень.

А. за доўг.

2. Узараць нанава поле, на якім загінулі пасевы.

|| незак. адво́рваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Пабэ́рляць ’пад’есці’ (Сцяшк. Сл.), ’узараць’ (Жд. 2). Няясна. Магчыма, звязана з барляць ’пераліваць, узбоўтваць, працаваць без толку’ (гл.) і далей з бурліць, бурыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

взмета́ть​I сов.

1. (подбросить кверху) ускіда́ць, ускі́нуць, мног. паўскіда́ць, паўскі́дваць;

2. с.-х. узара́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праара́ць, ‑ару, ‑арэш, ‑арэ; ‑аром, ‑араце; зак., што.

1. Апрацаваць плугам; узараць. // Зрабіць плугам. Праараць разору.

2. і без дап. Араць некаторы час. Праараць да вечара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Адара́ць ’засеянае поле ўзараць, каб на гэтым месцы нешта ізноў пасеяць’ (КЭС, лаг.). Ці не калька з літ. atárti ’ізноў узараць, пераараць’? Раўнаверагодна інавацыя. Гл. араць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)