дбаць несов. забо́титься; стара́ться; усе́рдствовать;
◊ хто дба́е, той і ма́е — посл. дохо́д не живёт без хлопо́т; без труда́ не вы́нешь ры́бку из пруда́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
охра́на
1. (действие) ахо́ва, -вы ж.; (защита) абаро́на, -ны ж.;
охра́на со́бственности ахо́ва ўла́снасці;
охра́на труда́ ахо́ва пра́цы;
2. (стража) ва́рта, -ты ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
произведе́ние ср.
1. (действие) вы́раб, -бу м.; стварэ́нне, -ння ср.;
2. (продукт труда, творчества) твор, род. тво́ра м.;
3. мат. здабы́так, -тку м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
інспе́кцыя ж., в разн. знач. инспе́кция;
увядзе́нне ~цыі пале́пшыла рабо́ту ўстано́ў — введе́ние инспе́кции улу́чшило рабо́ту учрежде́ний;
саніта́рная і. — санита́рная инспе́кция;
○ і. пра́цы — инспе́кция труда́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чередова́ние в разн. знач. чаргава́нне, -ння ср.;
чередова́ние труда́ с о́тдыхом чаргава́нне пра́цы з адпачы́нкам;
чередова́ние зву́ков лингв. чаргава́нне гу́каў;
чередова́ние гла́сных лингв. чаргава́нне гало́сных;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Quo plus honoris, eo plus oneris
Чым больш гонару, тым большы цяжар.
Чем больше чести, тем большее бремя.
бел. Больш пашаны ‒ большы і клопат.
рус. Велик почёт не живёт без хлопот. Больше почёт, больше хлопот. Хорошо жить в почёте, да ответ велик.
фр. Aux grands honneurs, grands envieux (При больших почестях большие и завистники).
англ. The royal crown cures not the headache (Корона не избавляет от головной боли).
нем. Je mehr Ehre, je mehr Beschwer (Чем больше чести, тем больше труда).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
плён (род. плёну) м., мн. нет
1. плоды́ мн.; урожа́й;
дава́ць п. — приноси́ть плоды́;
2. перен. плоды́ мн., плод, результа́т;
п. маёй пра́цы — плоды́ (результа́т) моего́ труда́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Qui vitat molam, vitat farinam
Хто пазбягае млына, пазбягае і мукі́.
Кто избегает мельницы, избегает и муки́.
бел. Дзе не палажыў, там і шукаць нечага.
рус. Кто не сеет, тот и не жнёт. Сладкая ежа не придёт лежа.
фр. Il faut semer pour récolter (Прежде чем собрать урожай, надо посеять).
англ. He who would catch fish must not mind getting wet (Если хочешь словить рыбу, не бойся замочиться).
нем. Der etwas erlangen will, muß die Mühe nicht scheuen (Кто хочет достичь чего-либо, не должен пугаться труда).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
перабудо́ва ж., в разн. знач. перестро́йка;
п. до́ма — перестро́йка до́ма;
п. сістэ́мы апла́ты пра́цы — перестро́йка систе́мы опла́ты труда́;
п. ўсіх сфер грама́дскага жыцця́ — перестро́йка всех сфер обще́ственной жи́зни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ВЯДУ́ТА Мікалай Іванавіч
(н. 6.2.1913, г. Старабельск, Украіна),
бел. вучоны-эканаміст. Чл.-кар. АН Беларусі (1969), д-р эканам. н. (1966), праф. (1968). Скончыў Харкаўскі механіка-машынабуд. ін-т (1938). У 1957—62, 1967—77 у Ін-це эканомікі АН Беларусі. У 1962—67 дырэктар Цэнтр. н.-д. і праектна-тэхнал. ін-та арг-цыі і тэхнікі кіравання ў Мінску. У 1977—93 у НДІ ЭВМ, Бел. ін-це навук.-тэхн. інфармацыі і прагнозаў. Навук. працы па арг-цыі і эканоміцы машынабудавання, эканам. эфектыўнасці капітальных укладанняў і новай тэхнікі, эканам. кібернетыцы.
Тв.:
Об экономической эффективности капитальных вложений в промышленности. Мн., 1960;
Экономика механизации управленческого труда. М., 1968 (разам з І.Б.Левіным, С.І.Лукашэвічам);
Экономическая кибернетика. М., 1971;
Марксизм-ленинизм и мы. Мн., 1996.
т. 4, с. 338
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)