Унутраны эканамічны лад найбольш развітых дзяржаў і адпаведныя яму формы міжнародных эканамічных і палітычных адносін як вышэйшая стадыя капіталізму, што характарызуецца панаваннем буйных манаполій ва ўсіх сферах жыцця, барацьбой паміж краінамі за крыніцы сыравіны, рынкі збыту, тэрыторыі.
|| прым.імперыялісты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
трохгадо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які працягваецца тры гады. Трохгадовае навучанне.// Разлічаны, прызначаны на тры гады. Трохгадовы запас сыравіны.
2. Узростам у тры гады. Трохгадовы хлопчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ленд-лі́з, ‑у, м.
Сістэма пазыкі і перадачы Злучанымі Штатамі Амерыкі ў арэнду ўзбраення, сыравіны, харчавання і інш. тавараў краінам-саюзнікам у час другой сусветнай вайны.
[Англ. lend-lease.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уга́р, ‑у, м.
Спец.
1. Змяншэнне ў колькасці, вазе пры плаўцы, гарэнні, тэрмічнай апрацоўцы і пад.
2. У тэкстыльнай прамысловасці — страта сыравіны пры перапрацоўцы. // Адходы прадзення.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэнарды́т, ‑у, М ‑дыце, м.
Мінерал горка-салёнага смаку, які лёгка раствараецца ў вадзе і выкарыстоўваецца ў якасці сыравіны для содавай, шкляной і некаторых іншых галін прамысловасці.
[Ад уласн. імя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіндыка́т, -а, М -ка́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Буйное манапалістычнае аб’яднанне прадпрыемцаў, у якім удзельнікі, захоўваючы вытворчую самастойнасць, ажыццяўляюць сумесную камерцыйную дзейнасць (вызначэнне цэн, закупку сыравіны, збыт тавараў) з мэтай абмежавання канкурэнцыі і забеспячэння панавання на рынках.
2. У некаторых краінах: назва прафесійных саюзаў.
|| прым.сіндыка́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кі́па, ‑ы, ж.
1. Вязка, пачак якіх‑н. прадметаў, складзеных адзін на другі; стос. Кіпа газет. Кіпа пісем.
2. Вялікая ўпаковачная мера тэкстыльнай сыравіны (бавоўны, лёну і інш.). Кіпа пянькі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пустапаро́жні, ‑яя, ‑яе.
Разм. Неабгрунтаваны, беспадстаўны, нікчэмны. Пустапарожняя балбатня. □ Каб паказаць, што гэта не толькі пустапарожнія гутаркі, а рэальная справа, Ганна Сымонаўна падумала.. правесці спробу — згатаваць цукар з адпаведнай сыравіны.Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апрацо́ўкаж.
1. Beárbeitung f -; Verárbeitung f - (сыравіны); Behándlung f - (раны);
2. (зямлі, глебы) Bestéllung f -; Bebáuung f -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
улада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1.кім-чым. Мець у сваёй уласнасці.
У. крыніцамі сыравіны.
2.чым. Мець якія-н. якасці, уласцівасці.
У. добрым голасам.
3.чым. Дзейнічаць, рухаць часткамі свайго цела.
Не ў. правай рукой.
4.перан., кім. Трымаць у сваёй уладзе, падпарадкоўваць сабе, кіраваць.
Адна думка ўладала ім.
|| наз.улада́нне, -я, н. (да 1 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)