кантраба́нда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1. Тайны правоз або перанос цераз дзяржаўную граніцу тавараў, каштоўнасцей і інш., забароненых або абкладзеных пошлінай. Змагацца з кантрабандай.
2. зб. Тавар, каштоўнасці і інш., якія тайна правозяцца або пераносяцца праз дзяржаўную граніцу. Яны [чужыя людзі] хавалі тут кантрабанду. Колькі часу патрацілі, колькі страху набраліся! Колас. Якая яму была справа, падшывальцу Андрэю, што ён, Лупянок, вазіў кантрабанду... Лынькоў.
3. у знач. прысл. кантраба́ндай. Тайна, употай. Наносілі мы поўныя вышкі асенняга лісця, .. здабывалі кантрабандай канюшыны ўлетку, нажынаючы яе сярпом. Дубоўка.
[Іт. contrabando ад contra — супраць і bando — урадавы ўказ.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адве́кцыя
(лац. advectio = дастаўка)
1) метэар. гарызантальнае перамяшчэнне паветра і перанясенне разам з ім цяпла, вільгаці;
2) перанос марской вады ў гарызантальным, іншы раз у вертыкальным напрамку.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Кло́варат ’вароты’ (Мат. Маг.). Гл. калаварот. Перанос значэння пад уплывам вароты (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Verlégung
f -, -en
1) перанясе́нне (пасяджэння)
2) пераво́д (у другое месца)
3)
~ des Körpergewichts — спарт. перано́с цяжа́ру це́ла
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
transmission [trænzˈmɪʃn] n. fml
1. перада́ча;
a radio/television transmission радыё-/тэлеперада́ча;
the transmission of rights law перада́ча право́ў
2. перасы́лка; перано́с;
the transmission of money by telegraph пераво́д гро́шай па тэлегра́фе;
the transmission of a disease перада́ча хваро́бы
3. tech. перада́ча, каро́бка перада́ч
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Млы́нка ’млён’ (лоеў., Мат. Гом.). Да млын (гл.) — перанос значэння з цэлага на частку.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ліпя́нка ’сыраежка’ (раг., Сл. паўн.-зах.). Няясна. Магчыма, гэта перанос назвы з нейкіх ліпкіх грыбоў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэпара́цыя ’аперацыя’ (Сл. ПЗБ). З польск. reperacja ’рамонт; папраўка’. Перанос паводле гукавога і семантычнага падабенства.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вампі́р-трава ’пэўны від травы’ (КТС), вампір (заал.) ’тс’ (БРС). Перанос назвы вампір (гл.) на расліну.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Карча́к 1. Гл. корч.
Карча́к 2 ’дужы, каржакаваты чалавек’ (Жыв. сл.), да корч. Метафарычны перанос значэння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)