namyślić się
зак. абдумаць, [добра] падумаць; разважыць, памеркаваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
wyobrazić
зак.
1. уявіць;
2. падумаць, уявіць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
легкаду́м, ‑а, м.
Разм. Чалавек, які дзейнічае легкадумна. Калі чалавек просіць падумаць, значыцца ён не проста які шалапут, легкадум, а чалавек сур’ёзны. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
pomyśleć
pomyśl|eć
зак. падумаць;
kto by ~ał, że ... — хто б падумаў, што...; хто б мог падумаць, што...
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
памаўча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
Маўчаць некаторы час. Хвіліну [хлопцы] памаўчалі, глядзелі, як скварыцца мяса. Маўр. Калі Алесь скончыў чытаць [вершы], Апейку захацелася памаўчаць, падумаць. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Нагану́ць ’настаяць, дамагчыся’ (Сл. ПЗБ), ’зажадаць’ (Сцяц.), ’вырашыць’ (Сл. ПЗБ), ’задумаць’ (Сцяц.), укр. нагану́ти ’ўспомніць, напомніць’. Прыставачнае ўтварэнне ад дзеяслова тыпу гану́ць ’усвядоміць, падумаць’ (ТС) і пад., што, відаць, звязаны з гадаць (гл.), параўн. адгинуць ’адгадаць’ і інш., або ад дзеяслова гинуць ’хлынуць’, параўн. наги‑ нуць ’наваліцца, напасці’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пачу́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм.
1. Зак. да чухаць.
2. Чухаць некаторы час.
•••
Пачухаць патыліцу — паклапаціцца, падумаць, як выйсці з цяжкага становішча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
псо́та, ‑ы, ДМ псоце, ж.
Абл. Шкода, свавольства. — Падумаць толькі! Такое багацце занядбана было. Самае сумнае, што рвалі [яблыкі] зялёнымі. Адна псота толькі была. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расхаладзе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Стаць раўнадушным, халодным да каго‑, чаго‑н. [Віктар Сяргеевіч:] — А я ўжо хацеў падумаць благое: расхаладзела піянерыя да таямніцы кургана. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Паўмі́ць ’падумаць, уцяміць, зразумець’ (Юрч.; бялын., Янк. Мат.). Да па‑ (< прасл. po‑) і ⁺уміць < ⁺ум ’розум’ < прасл. итъy роднаснага з літ. aumuö ’розум’, усх.-літ. aumenis ’памяць’, отепа, отупе, omenis ’свядомасць, пачуццё’ < і.-е. *ай‑ (гэты корань і ў прасл. aviti sę > (зʼ)явіцца, ихо > вуха) (Фасмер, 4, 161; Скок, 3, 544).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)