Volontär

[volɔ˜-]

m -s, -e

1) (добра)ахво́тнік, валанцёр

2) ву́чань, памо́чнік ма́йстра

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

адда́ны, ‑ая, ‑ае.

Прасякнуты любоўю і вернасцю да каго‑, чаго‑н. І прывітаю разам шчыра Адданых партыі людзей. Колас. // Які выказвае адданасць, вернасць. — Так, так, пан, — Гулік глядзіць на майстра адданымі вачамі. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падма́йстар, ‑тра, м.

Памочнік майстра. Праз нейкі тыдзень Салаўёў лічыўся ўжо ўладальнікам шавецкай майстэрні з правам карыстацца паслугамі падмайстра. Асіпенка. Васьмігадовым хлапчуком Косця батрачыў у кулакоў, быў вучнем, падмайстрам у саматужніка-шаўца. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заступі́ць, -уплю́, -у́піш, -у́піць; зак.

1. каго-што. Замяніць, замясціць.

З. старога майстра ля станка.

2. на што і без дап. Замяніўшы каго-н., прыступіць да работы.

З. на дзяжурства.

З. на пост.

3. каго-што. Загарадзіць, засланіць сабой.

З. каго-н. сабой.

4. што каму. Загарадзіць, зрабіць перашкоду.

З. дарогу каму-н. (таксама перан.: перашкодзіць дзейнасці каго-н.).

5. што. Пераступіць.

Конь заступіў ляйчыну.

|| незак. заступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Artificem commendat opus

Твор хваліць майстра.

Произведение хвалит мастера.

бел. Па рабоце майстра знаць.

рус. Видно мастера по работе. Дело мастера боится. Всякая работа мастера хвалит. Доброму Савве добрая и слава.

фр. A l’œuvre on connaît l’artisan (По работе узнаётся мастер).

англ. A good workman is known by his chips (Хорошего работника видно по щепкам).

нем. Das Werk lobt den Meister (Дело хвалит мастера).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

artificer

[ɑ:rˈtɪfəsər]

n.

1) ма́йстра -ы m., раме́сьнік -а m.; кваліфікава́ны рабо́тнік

2) вынахо́днік -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

брэге́т

[фр. A. Bréguet = прозвішча фр. гадзіннікавага майстра (1747—1823)]

гадзіннік асобай канструкцыі, які адбіваў гадзіны і долі гадзін і паказваў лічбы месяца.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ма́стер ма́йстар, -тра м., разг. ма́йстра, -ра м.;

заводско́й ма́стер заво́дскі ма́йстар;

сапо́жный ма́стер шаве́ц;

золоты́х дел ма́стер залата́р, (ювелир) ювелі́р;

ма́стер спо́рта ма́йстар спо́рту;

ма́стер высо́ких урожа́ев ма́йстар высо́кіх ураджа́яў;

◊

ма́стер на все ру́ки ма́йстар на ўсе ру́кі;

де́ло ма́стера бои́тся погов. спра́ва ма́йстра баі́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адквіта́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Тое, што і расквітацца (у 2 знач.); адпомсціць. Быццам ён [Адам] з неастылым задорам юначым Адквітацца цяпер захацеў да астачы За бацьку, Сярмяжнага майстра бяздомнага, За дзеда, Загнанага парабка цёмнага. Зарыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ювелі́р, ‑а, м.

1. Майстар, які вырабляе прадметы мастацтва, упрыгожанні і пад. з каштоўных металаў, з каштоўнымі камянямі. Па звычцы або па традыцыі самай дакладнай лічаць працу ювеліра, гадзіннікавага майстра, аптэкара. Матрунёнак.

2. Прадавец такіх прадметаў, упрыгожанняў.

[Гал. juwelier.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)