марксі́зм, ‑а, м.

Навука аб найбольш агульных законах развіцця прыроды і грамадства, аб рэвалюцыі прыгнечаных і эксплуатуемых мас, аб перамозе сацыялізма і будаўніцтве камуністычнага грамадства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бяскла́савы klássenlos;

бяскла́савае грама́дства die klássenlose Geséllschaft

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

камуні́зм, -у, м.

Грамадска-эканамічная фармацыя, заснаваная на пабудове бяскласавага грамадства з агульнай уласнасцю на сродкі вытворчасці і з поўнай сацыяльнай роўнасцю ўсіх членаў грамадства, а таксама навуковая тэорыя стварэння такой фармацыі.

Навуковы к.

○

Ваенны камунізм — часовая эканамічная палітыка савецкай улады ў перыяд Грамадзянскай вайны (1918—1920 гг.) і ваеннай інтэрвенцыі.

|| прым. камуністы́чны, -ая, -ае.

К. светапогляд.

Камуністычная партыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

грама́дскасць, -і, ж., зб.

1. Перадавая, найбольш актыўная частка грамадства.

Пісьменніцкая г.

Вынесці што-н. на суд грамадскасці.

2. Грамадскія арганізацыі.

Прафсаюзная г. фабрыкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

шку́рны, -ая, -ае.

1. гл. шкура.

2. Заснаваны на імкненні толькі да асабістых выгад, інтарэсаў на шкоду інтарэсам грамадства, своекарыслівы (разм., пагард.).

Шкурныя намеры.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

первобы́тный прям., перен. першабы́тны;

первобы́тный челове́к першабы́тны чалаве́к;

первобы́тное о́бщество першабы́тнае грама́дства.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

адкі́ды, ‑аў; адз. няма.

Непрыгодныя рэшткі чаго‑н., адходы; смецце; нечыстоты. Адкіды вытворчасці. Адкіды арганізма. // перан. Падонкі чалавечага грамадства, маральна апусцелыя людзі, злачынныя антыграмадскія элементы. Адкіды грамадства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

масо́нства, -а, н.

Рэлігійна-філасофская плынь з містычнымі абрадамі, якая злучае задачы духоўнага самаўдасканалення і працу на карысць грамадства.

|| прым. масо́нскі, -ая, -ае.

М. рух.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

замкнёны, -ая, -ае.

1. Адасоблены, адлучаны ад грамадства; заняты сваімі вузкімі інтарэсамі.

Замкнёнае асяроддзе.

2. Некампанейскі, скрытны.

З. характар.

З. чалавек.

|| наз. замкнёнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

першабы́тны гіст, антр úrsprünglich; Ur-;

першабы́тны чалаве́к Úrmensch m -en, -en;

першабы́тнае грама́дства Úrgesellschaft f;

гісто́рыя першабы́тнага грама́дства Úrgeschichte f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)