dardanelski

дарданельскі;

osioł dardanelski — дурны, як бот (асёл)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

узле́зці, -зу, -зеш, -зе; узле́з, -зла; узле́зь; зак.

1. на што. Узабрацца куды-н. высока, на паверхню чаго-н.

У. на слуп.

2. на каго-што. Пра адзенне, абутак: надзецца, налезці (разм.).

Бот ледзь улез на нагу.

3. на каго-што. Прыціснуць нагой каго-, што-н., наступіць (разм.).

|| незак. узла́зіць, -ла́жу, -ла́зіш, -ла́зіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адмахну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.

Узмахам рукі, галавы адкінуць. Заяц адмахнуў грыўку вышэй на лоб, узважыў бот на руцэ, пастукаў костачкамі пальцаў па падэшве, прыцмокнуў. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нацячы́, ‑цячэ; ‑цякуць; пр. нацёк, ‑цякла, ‑цякло; зак.

Паступова сцякаючы або прасочваючыся, сабрацца дзе‑н. Рана была неглыбокая, але ўжо забруджаная. У бот пацякла кроў, запяклася. Шамякін. Цякучае нацячэ, а бягучае набяжыць. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зле́зці, -зу, -зеш, -зе; злез, зле́зла; злезь; зак.

1. Сысці, спусціцца, прытрымліваючыся рукамі, нагамі.

З. з дрэва.

З. з калёс.

2. Пра пасажыра: выйсці, даехаўшы да якога-н. месца (разм.).

На наступным прыпынку злезем.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Адстаць, адваліцца.

Скура злезла.

Фарба злезла.

4. Зняцца (пра адзенне, абутак; разм.).

Бот злез з нагі.

|| незак. зла́зіць, зла́жу, зла́зіш, зла́зіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прасячы́ і прасе́кчы, -сяку́, -сячэ́ш, -сячэ́; -сячо́м, -сечаце́, -сяку́ць; -се́к, -кла; -сячы́; -се́чаны; зак., што.

1. Секучы, зрабіць навылётную адтуліну ў чым-н.

П. акно.

П. палонку.

2. Прабіць, сцябаючы або ўдараючы вострым.

П. пугай скуру.

П. бот сякерай.

3. Зрабіць праход, праезд у чым-н. пры дапамозе інструментаў, прылад.

П. дарогу ў гарах.

|| незак. прасяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прасяка́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абца́с, ‑а, м.

Цвёрдая набойка на падэшве абутку пад пятой; каблук. Алёша стукнуў абцасам аб падлогу, каб бот палез, падцягнуў халявы, выпрастаўся і спакойна пацвердзіў: «Сказаў не пайду — не пайду!» Шамякін.

•••

(Быць у каго, трымаць каго) пад абцасам — быць, трымаць у падпарадкаванні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вятро́ўнікавы бот. та́волговый

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

герба́рны бот. герба́рный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гербарызава́ны бот. гербаризи́рованный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)