зара́начка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Нар.-паэт. Памянш.-ласк. да заранка 1. Ты не згаснеш, ясная зараначка, Ты яшчэ асвеціш родны край. Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кува́нне, ‑я, н.
Абл. і паэт. Дзеянне паводле знач. дзеясл. куваць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Пад гоманы бору, куванне зязюлі Злажыў Багдановіч тут яркі вянок. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зноў, ізно́ў (Багдановіч), дыял. зной (Жд. 1). Рус. сно́ва, сы́знова, пск., смал. изно́в, смал. изно́ву, бранск. изновь, укр. знов, ізно́в, знову, ізно́ву, польск. znów, znowu, чэш. znova, znovu, славац. znova, znovu, паэт. znov, серб.-луж. znowa, славен. iznȏva, iznòv, серб.-харв. и̏знова, балг. изно̀во. Ст.-слав. изнова. Ст.-рус. изнова (XIV ст.). Прасл. jьz‑nova ўяўляе сабой спалучэнне прыназоўніка з р. скл. прыметніка nov‑ (гл. новы), апошні галосны (канчатак р. скл.) рэдукуецца ці страчваецца ў сувязі з дээтымалагізацыяй (Шуба, Прыслоўе, 111).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аб’ектыві́сцкі, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з аб’ектывізмам (у 2 знач.). Аб’ектывісцкі погляд на гісторыю, а Максім Багдановіч дасканала разумеў згубны для мастацтва халодна-абыякавый, аб’ектывісцкі падыход да жыццёвых з’яў. Майхровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ірдзя́ны і рдзя́ны, ‑ая, ‑ае.
Чырвоны, пунсовы. Толькі зор агонь ірдзяны Над прасторам зіхаціць. А. Александровіч. Ірдзяны круг сонца, апусціўшыся насупраць амаль не да зямлі, заліваў .. [гліністыя схілы берага] чырвоным святлом. Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паско́раны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад паскорыць.
2. у знач. прым. Больш хуткі. У свой час Максім Багдановіч звярнуў увагу па паскоранае развіццё новай беларускай літаратуры. Конан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пісьме́ннік, ‑а, м.
Той, хто піша літаратурныя творы; той, для каго літаратурная дзейнасць з’яўляецца прафесіяй. Максім Адамавіч Багдановіч належыць да ліку выдатнейшых беларускіх пісьменнікаў — класікаў пачатку 20 стагоддзя. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіпава́ты, ‑ая, ‑ае.
Крыху сіпаты, сіплы. — Хораша ў нас на Волзе! — вымаўляе падарожны грудным, трохі сіпаватым голасам. Багдановіч. Яшчэ некалькі хвілін і гэтая сіпаватая песня паравоза абарвалася, прыціхла. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зва́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Склока, сварка. На што ж на зямлі Сваркі і звадкі, боль і гора, Калі ўсе мы разам ляцім Да зор? Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эпі́стала, ‑ы, ж.
1. Літаратурны жанр 18 — пачатку 19 стст. — пасланне ў форме пісьма.
2. Уст., цяпер жарт. Пісьмо. У эпістале за 1913 год Максім Багдановіч .. прыгадваў пушкінскія брамы. Клышка.
[Ад грэч. epistole — пісьмо.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)