2. (у Брытаніі) рэ́ктар (каледжа), дырэ́ктар (школы)
3. нача́льнік турмы́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
караву́л, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Вайсковая ўзброеная варта.
Выклікаць к.
2. Абавязкі па ахове чаго-н.
Несці к.
Узяць каго-н. пад к.
3.у знач.выкл. Заклік на дапамогу пры небяспецы (разм.).
К!
Ратуйце!
◊
Узяць на каравул — аддаць пашану асобым ружэйным прыёмам.
|| прым.караву́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
К. начальнік.
Змяніць каравульных (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ва́рта
(польск. warta, ад ням. Warte)
1) ахова, каравул;
2) вартаванне, абавязкі па ахове чаго-н.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
БЕЛАРУ́СКАЕ ТАВАРЫ́СТВА АХО́ВЫ ПРЫРО́ДЫ,
добраахвотная грамадская арг-цыя. Засн. ў 1962. Аснова т-ва — пярвічныя арганізацыі, якія аб’ядноўваюць каля 3 млн. членаў (1995). Задачы т-ва: прапаганда ведаў аб прыродзе і яе ахове, далучэнне грамадзян да актыўнай дзейнасці па ахове прыроды, павелічэнні яе багаццяў, азеляненні нас. пунктаў, выхаванне экалагічнай свядомасці, беражлівых адносін і любві да прыроды і да роднага краю. Далучаецца да сусв. арг-цыі па ахове навакольнага асяроддзя «Грынпіс», супрацоўнічае з Беларускім «Фондам Сораса». Друкаваны орган — час.«Родная прырода».
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
інспе́кцыяж. Inspektión f -, -en, Áufsicht f -, -en; Inspizíerung -, -en (агляд);
інспе́кцыя па ахо́ве пра́цыÁrbeitsschutzinspektion f -;
саніта́рная інспе́кцыя Hygiéne¦inspektion f -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
дэкрэ́т
(фр. décret, ад лац. decretum)
пастанова ўрада, якая мае сілу закона; указ, закон (напр. д. аб зямлі, д. аб ахове помнікаў).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мілі́цыя
(лац. militia = войска)
адміністрацыйны орган па ахове грамадскага парадку, грамадскай бяспекі і дзяржаўнай маёмасці ў многіх краінах, а таксама работнікі гэтага органа.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ва́рта
(польск. warta, ад ням. Warte)
1) ахова, каравул (напр. паставіць варту);
2) вартаванне, абавязкі па ахове чаго-н. (напр. заступіць на варту).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
дружы́на, ‑ы, ж.
1. У Старажытнай Русі — група з прыбліжаных князя, якая складала асноўнае яго войска і прымала ўдзел у кіраванні княствам. Дружына полацкага князя.
2. Добраахвотнае аб’яднанне, група, атрад, створаныя з якой‑н. мэтай. Баявыя рабочыя дружыны. Санітарная дружына. Пажарная дружына. Піянерская дружына.
•••
Народная дружына — добраахвотная арганізацыя ў СССР, якая дапамагае міліцыі ў ахове грамадскага парадку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ва́хта, ‑ы, ДМ ‑хце, ж.
1. Неадлучнае дзяжурства па ахове бяспекі на суднах; варта. Заступіць на вахту. Начная вахта.// Адказнае дзяжурства наогул. Невялікі калектыў [метэастанцыі] удзень і ўначы нясе вахту — сочыць за атмасфернымі з’явамі, фіксуючы любую нязначную змену надвор’я.«Маладосць».
2.перан. Праца, якая вызначаецца высокім энтузіязмам або надзвычай адказная ці ганаровая. Працоўная вахта. Вахта міру.
[Гал. wacht.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)