зда́рыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ыцца; зак.
1. Адбыцца, стацца.
Што здарылася?
2. безас., з інф. Выпасці на чыю-н. долю.
Здарылася заначаваць аднойчы ў лесе.
3. Нечакана з’явіцца, трапіцца (разм.).
Здарылася падарожная машына.
|| незак. здара́цца, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
oncoming [ˈɒnkʌmɪŋ] adj.
1. які́ набліжаецца/прыбліжа́ецца/насо́ўваецца;
the oncoming traffic сустрэ́чны рух (пра транспарт)
2. бу́дучы; які́ мае быць/адбы́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
паві́нен, -нна, у знач. вык.
1. каму. Абавязаны аддаць доўг.
Сусед мне п. пяцьдзясят рублёў.
2. з інф. Абавязаны зрабіць што-н.
Мы павінны змагацца за мір.
3. з інф. Пра тое, што адбудзецца абавязкова, непазбежна або мяркуецца адбыцца.
Ён п. хутка з’явіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прадчува́нне, ‑я, н.
Няяснае пачуццё чакання чаго‑н., што можа здарыцца, адбыцца. Праз дзень, нібы пацвярджаючы Алесева прадчуванне, яму прыйшла павестка ў армію. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
predate [ˌpri:ˈdeɪt] v. адбы́цца да яко́га-н. чысла́;
the house that predates World War II дом, які пабудава́ны да Друго́й сусве́тнай вайны́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
натвары́цца, ‑творыцца; безас. зак.
Нарабіцца, адбыцца (пра якія‑н. падзеі, пераважна непажаданыя). Раптам за адзін тыдзень такога натварылася, што Пеця зрабіўся сам не свой. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чака́цца, ‑аецца; незак.
Мае быць, павінна быць, адбыцца. З дня на дзень чакаўся прыезд меліяратараў. Дуброўскі. Аднак ужо было відаць, што ўраджай сёлета чакаецца небывалы. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зда́рыцца ’адбыцца’. Укр. уст. зда́ритися ’ўдавацца’ (Жэлях.), польск. zdarzyć się ’адбыцца’, н.-луж. zdariś se ’ўдавацца’, чэш. zdařiti se, славац. zdariť sa. Традыцыйнае тлумачэнне ад darъ < dati (Бернекер, 1, 179; Брукнер, 649; Голуб-Копечны, 434) з улікам чэш. разм. прывітання na zdar ’на шчасце, на здароўе’ выклікае семантычныя цяжкасці — перш за ўсё значэнне прэфікса, складаны шлях утварэння zdar (da‑ti > darъ > dariti > sъdariti > sъdarъ?), няпоўную вытлумачальнасць семантыкі ў цэлым. На гэта звярнуў увагу Зубаты (I, 1, 131–138), прапануючы сувязь з іншым *dar‑, якое прадстаўлена ва ўдар, ударыць (паводле Фасмера, 4, 149, да драць, гл.), што падтрымлівае Махэк₂, 110–111. Гэта, аднак, не рашае праблемы. Магчыма, трэба шукаць яе рашэння ў суадносінах з карнямі, што маюць значэнне ’тварыць’. Магчыма, zьdariti (’стварыцца’ >) ’адбыцца’ < zьdarъ ’стварэнне’ < zьdati ’тварыць’ (< ’будаваць’ < ’ляпіць’). Пра корань гл. здань. Іншае тлумачэнне праз суадноснасць з і. е. *dher‑, *dherǝ‑ ’трымаць’ (Покарны, 1, 253), прадстаўленым літ. derė́ti ’быць патрэбным’, darýti ’рабіць’, лат. derêt, darît ’тс’; семантычны ход: ’атрымацца’ > ’адбыцца’ ці ’зрабіцца’ > ’адбыцца’. Патрэбны далейшыя даследаванні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
supposed [səˈpəʊzd] adj. які́ мае быць, які́ маецца на ўва́зе; магчы́мы; уя́ўны;
a supposed case гіпатэты́чны вы́падак;
the supposed changes зме́ны, што ма́юць адбы́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
стрэ́сціся, страсецца; пр. стрэслася; зак.
Разм. Здарыцца, адбыцца. А .. [сяляне] ж цяпер самі — улада. Толькі адкрый ім вочы, каб паверылі ў сябе, каб зразумелі, што стрэслася ў свеце. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)