дэко́дэр
(англ. decode = расшыфроўваць, ад лац. de = ад, з + codex = кніга)
1) інфармацыйнае ўстройства для расшыфроўкі лічбавых кадзіраваных дадзеных;
2) пераключальнае ўстройства ў каляровых тэлевізарах для пераўтварэння відэасігналаў з адной тэлесістэмы ў другую.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
якра́з.
1. прысл. У гэты час, момант.
Тут я. у хату ўвайшоў бацька.
2. прысл. Дакладна, у самы раз.
Я. такая кніга.
Думаю, табе гэтыя туфлі я. па назе.
3. прысл. (у спалучэнні са словам «як»). Кропля ў кроплю, аднолькавы, надта падобны.
Сын — я. як бацька.
Шум я. як ад малатарні.
4. у знач. вык. Як па мерцы, як на каго-н. шыты.
Паліто мне я.
5. у знач. часц. Ужыв. для большай канкрэтызацыі, удакладнення каго-, чаго-н., для ўзмацнення якасці, падкрэслівання і абазначэння таго, што маецца на ўвазе.
Гэтага я. я і хацеў.
Міхась я. падыходзіць на такую работу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
папуля́рны
1. (вядомы) populär, bekánnt, belíebt;
папуля́рная кні́га ein viel gefrágtes Buch;
папуля́рны пісьме́ннік ein viel gelésener Schríftsteller;
2. (даступны, зразумелы) populär, állgemein verständlich;
у папуля́рнай фо́рме in leicht fásslicher Form
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
альбо́м
(рус. альбом < фр. album, ад лац. album = белая табліца)
1) кніга або сшытак для малюнкаў, фотакартак, вершаў (напр. сямейны а.);
2) збор рэпрадукцый, фотакартак, чарцяжоў, выдадзеных у выглядзе кнігі, часта з тлумачальным тэкстам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
stupid
[ˈstu:pəd]
1.
adj.
1) дурны́, бязглу́зды; тупы́
a stupid person — дурны́ чалаве́к
2) неціка́вы
a stupid book — неціка́вая кні́га
2.
n.
дурны́ -о́га m., дурна́я f.; ду́рань -ня m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
tutor1 [ˈtju:tə] n.
1. ха́тні наста́ўнік, рэпеты́тар;
hire a tutor наня́ць прыва́тнага наста́ўніка
2. кіраўні́к гру́пы студэ́нтаў (у англійскіх універсітэтах); мало́дшы выкла́дчык вышэ́йшай навуча́льнай устано́вы (у ЗША)
3. кні́га з інстру́кцыямі;
a violin tutor шко́ла ігры́ на скры́пцы (назва падручніка)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
кні́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.
1. Тое, што і кніга (у 1, 2 знач.). Цікавая кніжка.
2. Дакумент у выглядзе сшытых разам некалькіх лісткоў з тэкстам і месцам для афіцыйных адзнак. Працоўная кніжка. Ашчадная кніжка.
3. Адзін з чатырох аддзелаў страўніка жвачных жывёл, слізістая абалонка якога ўтварае складкі, падобныя на лісты паўразгорнутай кнігі.
•••
Заліковая кніжка — кніжка студэнта, у якую запісваюць звесткі аб здачы экзаменаў, залікаў, праходжанні практыкі і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
радасло́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да радаслоўя (у 1 знач); генеалагічны. Радаслоўная кніга. Радаслоўныя запісы.
2. у знач. наз. радасло́ўная, ‑ай, ж. Пералік пакаленняў аднаго роду, які ўстанаўлівае паходжанне і ступень роднасці. Цяпер, калі я вам расказаў у двух словах радаслоўную Мухтара аж да шостага калена, вы мусіце зразумець, кім ён павінен быў стаць. Васілёнак. Толькі аднойчы Ягор Захаравіч прыадчыніў акенца ў сваю радаслоўную: — Бацька мой бунтаўшчыком быў. Карамазаў.
•••
Радаслоўнае дрэва гл. дрэва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сі́нтаксіс, ‑а і ‑у, м.
1. ‑у. Уласцівыя пэўнай мове спосабы спалучэння слоў у словазлучэнні і сказы, а таксама раздзел граматыкі, які вывучае сказ і спосабы спалучэння слоў у сказе. Асноўнымі раздзеламі граматыкі з’яўляюцца марфалогія і сінтаксіс. Граматыка. // Сукупнасць сінтаксічных з’яў, характэрных для твораў таго ці іншага пісьменніка. Намагаючыся арганічнага сплаву лірычнай, эмацыянальнай плыні з бытавой, апісальнай, Янка Брыль стварае ў рамане свой сінтаксіс. Юрэвіч.
2. ‑а. Кніга, падручнік, прысвечаныя вывучэнню дадзенага аддзела граматыкі.
[Грэч. syntaxis.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэда́кцыя ж., в разн. знач. реда́кция;
кні́га пад ~цыяй прафе́сара — кни́га под реда́кцией профе́ссора;
но́вая р. апо́весці — но́вая реда́кция по́вести;
заўва́га ад ~цыі — примеча́ние от реда́кции;
у памяшка́нні ~цыі — в помеще́нии реда́кции
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)