станда́рт

(англ. standard = норма, узор, мерка)

1) узор, мадэль, эталон, якім павінна адпавядаць што-н. сваім памерам, формай, якасцю і г. д. (напр. с. вырабаў);

2) перан. нешта шаблоннае, што не мае ў сабе нічога арыгінальнага, творчага (напр. дзейнічаць па стандарту).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

здо́лець, -ею, -ееш, -ее; зак.

1. з інф. Быць у стане зрабіць, выканаць што-н.

Я здолею рашыць гэту задачу.

2. з інф. Атрымаць магчымасць зрабіць што-н. пры пэўных абставінах.

Учора я не здолеў паехаць.

3. каго-што. Адолець, асіліць.

Агульнымі намаганнямі ўсё можна з.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

змацава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак.

1. што. Моцна злучыць.

З. бярвёны скобамі.

Сумесная барацьба іх яшчэ больш змацавала (перан.).

2. што чым. Засведчыць што-н. (афіц.).

З. дакумент подпісам.

З. подпіс пячаткай.

|| незак. змацо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. змацава́нне, -я, н. і змацо́ўванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

нейтралізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак.

1. каго-што. Зрабіць (рабіць) нейтральным (у 1 і 2 знач.).

2. перан., што. Аслабіць (аслабляць) чый-н. уплыў, уздзеянне.

Н. уплыў.

3. што. Правесці (праводзіць) нейтралізацыю (у 3 знач.; спец.).

Н. раствор.

|| наз. нейтраліза́цыя, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

падвы́сіць, -ы́шу, -ы́сіш, -ы́сіць; -ы́шаны; зак. (разм.).

1. каго-што. Падняць вышэй, зрабіць вышэйшым.

П. плаціну.

2. каго (што). Перавесці на больш высокую пасаду.

П. у званні.

3. што. Павялічыць (цэны, нормы і пад.).

П. норму выпрацоўкі.

|| незак. падвыша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. падвышэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

падкапа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. пад што. Раскапаўшы знізу, пранікнуць пад што-н.

П. пад сцяну.

2. перан., пад каго (што). Інтрыгамі дабіцца магчымасці нашкодзіць каму-н. (разм.).

Пад добрасумленнага чалавека цяжка п.

|| незак. падко́пвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. падко́п, -у, м. і падко́пванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пажа́ць, -жну́, -жне́ш, -жне́; -жнём, -жняце́, -жну́ць; -жні́; -жа́ты; зак., што.

1. Зжаць (гл. жаць).

П. ячмень.

Што пасееш, тое і пажнеш (прыказка).

2. перан. Здабыць, атрымаць, заслужыць што-н. (высок.).

П. славу.

Хто пасее агонь, пажне пажар (прыказка).

|| незак. пажына́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пазганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.

1. каго (што). Сагнаць, прагнаць адкуль-н. усіх, многіх.

П. кароў з пасеваў.

2. што. Сагнаць з паверхні ўсё, многае.

Завея пазганяла снег з дарог.

3. каго-што. Сагнаць, прымусіць сысціся ў адно месца ўсіх, многіх.

П. коней у табун.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

накляпа́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак. (спец.).

1. што. Прыкляпаць што-н. да чаго-н.

2. чаго. Кляпаннем зрабіць пэўную колькасць чаго-н.

3. што. Ударамі малатка навастрыць (касу).

Н. касу.

|| незак. наклёпваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. наклёпка, -і, ДМ -пцы, ж. і наклёпванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

налыга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак.

1. каго-што. Злучыць, звязаць пры дапамозе вяроўкі, рэменя і пад.

Н. валоў.

2. што і чаго. Тое, што і нанізаць (разм.).

Н. нізку баравікоў.

3. каго. Налавіць (пры дапамозе пятлі).

Н. арканам дзікіх коней.

|| незак. налы́гваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)