Ды́мба ’высокі, нязграбны чалавек’ (Сл. паўн.-зах.). Запазычанне з літ. dìmba ’хто высокі’ (так Сл. паўн.-зах.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Магу́т ’вельмі дужы, здаровы чалавек’ (Крывіч, IV) — праславянскі архаізм. З прасл. mog‑ǫ‑tъ < mog‑ti ’магчы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Маку́ра (экспр.) ’вялы, нехлямяжны чалавек’ (Нас., 288) Няясна. Відаць, роднаснае да ўкр. маг̌ро́ ’вол з адным ядром’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пасія́н ’люты чалавек’ (пін., Сл. Брэс.). Утворана ад пасія 2 (гл.) і суф. -ян, як, магчыма, грубіян.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Млю́га ’млявы, слабы чалавек’ (зэльв., Жыв. сл.). Да млець (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко, Афікс. наз., 66.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́трашчка ’чалавек з вытарашчанымі, вылупленымі вачамі’ (Шат.). Укр. витршца́ка ’тс’. Ад вытрашчыць (гл.) пры дапамозе суф. ‑ка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ацмыга́ць ’аббегаць’ (Нас.). Ад цмыгаць ’бегаць, шнырыць’, параўн. цмыг! выкл. ’пшык!’, цмы́га ’хітраваты, пранырлівы чалавек’ (Нас., КСП).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Балдэ́с ’дурны, нерастаропны чалавек; вісус, гультай’ (Бяльк.), ’аболтус’ (Гарэц., Касп.). Бясспрэчна, кантамінаванае слова, параўн. балда́ і балбе́с.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кару́злівы ’чалавек, ахвочы чапляцца хоць да каго, каб пачаць зваду ці бойку’ (КЭС, лаг.; Янк.). Гл. каруза.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кархе́лік ’чалавек, што часта кашляе, кархае’ (Бяльк.), да кархицьх (гл.) з падвойнай рэгулярнай суфіксацыяй: карх‑ел‑ік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)