энтэраві́русы

(ад энтэра- + вірусы)

род вірусаў сям. пікарнавірусаў, кішэчныя вірусы жывёл і чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

му́фта, -ы, ДМ -фце, мн. -ы, муфт і -аў, ж.

1. Прыналежнасць жаночай вопраткі: род адкрытага з двух бакоў цёплага мяшочка з футра для сагравання рук.

2. Прыстасаванне для злучэння цыліндрычных частак машын, механізмаў, стальных канатаў (спец.).

М. счаплення.

|| прым. му́фтавы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дына́стыя, -і, мн. -і, -тый, ж.

1. Шэраг манархаў з аднаго і таго ж роду, якія паслядоўна змяняюць адзін аднаго.

Д.

Бурбонаў у Францыі.

2. перан. Шэраг пакаленняў, якія перадаюць з роду ў род прафесійнае майстэрства, традыцыі.

Д. сталявараў.

|| прым. дынасты́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Падале́шнікрод шматгадовых травяністых раслін сямейства кірказонавых’ (ТСБМ), падалешнікірод грыбоў’ (Грыг.). Да альха (гл.). У назвах грыбоў, па назіраннях Яшкіна (Бел.-рус. ізал., 99), беларуска-руская ізалекса (паўн.-усх. Беларусь — наўгародскія, пскоўскія і цвярскія землі).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

жано́чы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да жанчыны, жанчын. Жаночая праца. // Які належыць жанчыне. Жаночы твар. Жаночыя рукі. // Прызначаны для жанчын. Жаночы абутак. // Уласцівы жанчыне, які адрознівае жанчыну. Жаночы пол. Жаночая пяшчотнасць. // Які складаецца з жанчын. Жаночая брыгада.

2. Які адносіцца да асобіны, асобы жаночага полу, характарызуе яго. Жаночая палавая клетка. Жаночыя кветкі ў раслін.

•••

Жаночае пытанне гл. пытанне.

Жаночая рыфма гл. рыфма.

Жаночы род гл. род.

Жаночыя хваробы гл. хвароба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лох 1, ‑у, м.

Род кустовых ці дрэвавых раслін з серабрыстымі лістамі, духмянымі кветкамі і пераважна прыгоднымі для ежы пладамі; дзікая масліна.

лох 2, ‑а, м.

Самец сёмгі ў перыяд нерасту.

[Ад фін. lohi — ласось, сёмга.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мінда́ль, ‑я і ‑ю, м.

1. ‑я. Род раслін сямейства ружакветных з пладамі ў выглядзе арэхаў авальнай формы.

2. ‑ю, зб. Плады гэтага дрэва.

3. ‑ю, зб. Насенне пладоў гэтага дрэва.

[Ад грэч. amygdalus.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прафе́сія, ‑і, ж.

Род заняткаў, працоўнай дзейнасці, які патрабуе пэўнай падрыхтоўкі. — Рашыў я застацца ў нас трактарыстам — прафесія надзейная і пачэсная. Даніленка.

•••

Вольная прафесія — прафесія творчага работніка, які жыве на ганарары.

[Лац. professio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

этажэ́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Род мэблі ў выглядзе некалькіх, размешчаных адна над другой паліц на стойках. Фанерныя палічкі сплеценай з лазовых пруцікаў этажэркі застаўлены кнігамі. Навуменка.

[Фр. étagère.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Са́йда ’паўночная марская прамысловая рыба сямейства трасковых’ (ТСБМ). Сучаснае запазычанне з рус. са́йда ’тс’, якое з фін. saita, Род. с. saidan ’трэска’ або саам. sajteрод трэскі’; гл. Фасмер, 3, 546; Мызнікаў, Рус. гов. Обон., 189–190.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)