моло́чный мало́чны;

моло́чное хозя́йство мало́чная гаспада́рка;

моло́чная торго́вля мало́чны га́ндаль;

моло́чное стекло́ спец. мало́чнае шкло;

моло́чный брат уст. мало́чны брат;

моло́чная сестра́ уст. мало́чная сястра́;

моло́чная кислота́ хим. мало́чная кіслата́;

моло́чная ку́хня мало́чная ку́хня;

моло́чная спе́лость с.-х. мало́чная спе́ласць;

моло́чная фе́рма мало́чная фе́рма;

моло́чное произво́дство мало́чная вытво́рчасць;

моло́чные же́лезы анат. мало́чныя зало́зы;

моло́чные зу́бы анат. мало́чныя зу́бы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

мало́чны Mílch-, mílchig;

мало́чныя праду́кты Molkeréiwaren pl;

мало́чная гаспада́рка Molkeréi f -, -en, Mílchwirtschaft f -, -en;

мало́чная жывёла Mílchvieh n -(e)s;

мало́чная прамысло́васць Molkeréiindustrie f -;

мало́чны заво́д Mílchhof m -(e)s, -höfe, Molkeréi f -, -en;

мало́чнага ко́леру mílchfarben, mílchfarbig;

мало́чнае шкло Mílchglas n -es, máttes Glas;

мало́чны зуб анат Mílchzahn m -(e)s, -zähne;

◊ мало́чныя рэ́кі з кісе́льнымі берага́мі (у казцы) Schlaráffenland n -(e)s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

mount

[maʊnt]

1.

v.

1) узыхо́дзіць

to mount the stairs — ісьці́ па схо́дах угару́

to mount a platform — узыйсьці́ на плятфо́рму

2) to mount a horse — се́сьці на каня́

3) павыша́цца, падніма́цца (пра цэ́ны, кошт)

4) to mount specimens on slides — пакла́сьці прэпара́т на шкло

5) to mount a picture — абрамава́ць малю́нак

2.

n.

1) асядла́ны конь

2) падкле́йка пад карці́ну, малю́нак

3) апра́ва (ка́меня)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

зацвісці́, ‑цвіту, ‑цвіцеш, ‑цвіце; ‑цвіцём, ‑цвіцяце; зак.

1. Пачаць цвісці; распусціцца, раскрыцца (пра кветку). Марына Паўлаўна тлумачыла дзецям, якія кветкі дзе трэба садзіць, каб тады, калі яны зацвітуць, быў прыгожы падбор фарбаў. Васілевіч. // Пакрыцца кветкамі. Сад зацвіў. □ Паглядзіш з горкі ўвесну, як зацвітуць дрэвы, здаецца, быццам хтосьці ўсё малаком абліў. Пальчэўскі.

2. перан. Зрабіцца радасным, ажыўленым (пра чалавека, яго твар, вочы). Як глянула на гэту фатаграфію, радасцю зацвіла дзяўчына, і шчокі яе макам загарэліся. Колас. Зацвіў усмешкай.. бацькаў твар. Астрэйка.

3. перан. Пачаць пышна развівацца; расквітнець. І па волі вялікага Леніна Дружна рушаць атрады на бой, Каб жыццё і квяціста і зелена Зацвіло над Бярозай-ракой. Глебка.

4. Пакрыцца, напоўніцца водарасцямі (пра ваду). Вада зацвіла.

5. Пакрыцца цвіллю, плесняй. Хлеб зацвіў. Сыр зацвіў.

6. Пакрыцца плямамі (пра шкло, метал).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разбі́ць

1. zerschlágen* vt, zerbréchen* vt (шкло і г. д);

разбі́ць на кава́лкі zerstückeln vt;

2. (нанесці паразу) schlágen* vt;

разбі́ць ушчэ́нт [нашчэ́нт] kurz und klein schlágen*;

3. (раздзяліць) zerstückeln vt; áufteilen vt, vertéilen vt (на групы і г. д);

4. (палатку, лагер і г. д) áufschlagen* vt;

5. (планаваць) ábstecken vt; parzellíeren vt (на ўчасткі);

6. (прывесці ў непрыдатны стан) úntauglich máchen;

разбі́ць абу́так Schúhe ábtragen*;

разбі́ць даро́гу éinen Weg áusfahren*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Лу́па 1 ’губа чалавека, жывёлы’ (маладз., Янк. Мат.; Мікуц., Сцяц., Сл. ПЗБ; сувалк., Карт. Атл. Беласточчыны), łupufka ’губны гармонік’ (там жа), лу́пы ’губы’ (мін., КЭС), лу́па ’морда жывёлы’ (Мядзв.). Балтызм, параўн. літ. lū́pa ’губа’, лат. lũpa (Буга, Rinkt., 2, 48; Урбуціс, Baltistica, 5, 64 і 160; Liet. term., 181; Пальцаў, Лекс. балтызмы, 37; Зданцэвіч, LP, 8, 344). Булыка (Запазыч., 192) вызначае ст.-бел. лупы ’губы’ як запазычанне са ст.-польск. łupy ’тс’. Супраць Непакупны (Baltistica, 11, (1), 109). Сюды ж лупа́ты ’чалавек з вялікімі, тоўстымі губамі’ (Сцяшк., Шат.; бялын., докш., Янк. Мат.; віц., КЭС; драг., полац., Нар. лекс.; Сл. ПЗБ), сувалк. łupaty ’тс’; лаг. лупазу́бы ’бяздзейны, разінькаваты падлетак’, лупа́ч ’мужчына з тоўстымі вуснамі’ (КЭС, лаг.; шальч., Сл. ПЗБ), ’губаты’ (міёр., З нар. сл.).

Лу́па 2, лу́пы ’губа, губавыя грыбы, Polyporaceae’ (паст., Жыв. сл.). Да лу́па 1. Аб семантычным пераходзе ’губа’ — ’грыб’ гл. гу́ба.

*Лу́па 3, лу́пы ’вочы’, лупачы́ ’тс’ (Юрч. Вытв.), сувалк. zalać łupe ’ўпіцца’, якое адпавядае драг. залэ́тэ го́чэ (горі́лкію) ’тс’; рус. перм., урал. лу́пы ’вочы’, алан., валаг. лу́пачи́ ’вытрашчаныя вочы’, уладз. лупа́нда ’вірлавокі’, укр. правабярэжна-палес. лупа́тий і мсцісл. лупа́ч ’тс’. Генетычна ўзыходзіць да прасл. lupъ (параўн. бел. ё‑луп), якое Мартынаў (Этимология–1984, 129–130) рэканструюе з пратэзай як glupъ. Сюды ж бел. лупа́ты ’вірлавокі’ (ТСБМ, Гарэц., Мал., Дразд., Янк. 1, Шат., Мат. Гом., Нас., Растарг.; бых., Янк. Мат.; клец., Нар. лекс.; пух., Сл. ПЗБ; ТС), лупава́ты (Мат. Гом.), лупа́сценькій ’тс’ (мсцісл., Нар. словатв.), лупачы́ ’лупатыя вочы’ (капыл., Жыв. сл.; свісл., Сцяшк. Сл.).

Лу́па 4 ’яечня, непадкалочаная мукой’ (круп., Сл. ПЗБ) — перанос назвы з першапачатковага лупа ’яечня непадкалочаная’, параўн. гом., чач. лупа́ ’яечня’, асіп. лупа́тая яешня ’яечня нераскалочаная’. Аналагічна рус. глазу́нья, чэш. volská oka ’тс’ (літаральна ’валовы вочы’). Да лу́па 3 (гл.).

Лу́па 5 ’павелічальнае дваякавыгнутае шкло ў аправе’ (ТСБМ). З рус. лу́па ’тс’, якое на пачатку XIX ст. з франц. loupe непасрэдна або праз ням. Lupe (Фасмер, 2, 534; Крукоўскі, Уплыў, 72). Канчаткова — да лац. lupa ’ваўчыца’ і ’круглая пухліна’, ’круглае шкло’.

Лупа́ ’адходы пры ачыстцы зерня і інш. збожжавых’ (Мат. Гом.; лун., ЛАПП), ’астаткі пасля прасейвання мукі’ (Ян.; ганц., Сл. ПЗБ), ’лупіны, шалупіны, высеўкі, вотруб’е’ (ТС). Укр. лупа́ ’тс’, ’луска рыбы’, ’перхаць’, зах. лу́па ’лупіна, скурка’, рус. лупа́ ’слой скуркі, які лушчыцца’, ’перхаць’, ’дранка’, ’наносы на рацэ’, ’азёрная трава’; польск. łupa ’лупіна агародніны, шалупайка’, ’кара’, ’трэска, палена’, ’луста’, ’куча гною, смецця’, ’кратавіны’, в.-луж. łupa ’лупіна, мяккая кара, лыка’, славац. lupy ’лушпіны’, серб.-харв. лу̏па ’біццё, таўчэнне, стук’. Прасл. lupa ’лупіны ў агародніне’, ’шалупайка яйка’, ’высеўкі’, ’кара дрэў’ (Слаўскі, 5, 317–319). Да і.-е. *leu‑p‑ ’здзіраць скуру, лупіць’; ‑p‑ у гаворках выступае часам у варыянце ‑sp‑ > ‑шп‑. Самыя блізкія і.-е. адпаведнікі: лат. laupa ’здабыча’, lupa ’шкарлупіна, кавалачак, ануча’, lupis ’лясны рабаўнік’; літ. lupà ’кара; лыка (луб), лупіна’: lupti, лат. lupt, làupît ’драць, здзіраць, лупіць’, ’біць’, lùptis ’лупіцца, лушчыцца’, aplaupýti ’абдзіраць, аблупіць’ (Скок, 2, 331–332; Фасмер, 2, 534–535).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

frost

[frɔst]

1.

n.

1) маро́з -у m.

sharp frost — сьцю́жа f., мо́цны маро́з

2) шэ́рань f., іне́й -ю m.

3) хало́днасьць, сьцюдзёнасьць f.; су́хасьць f. (пачу́цьцяў або́ мане́раў)

4) Sl. няўда́ча f, права́л -у m.

5) informal ахаладжэ́ньне (у сябро́ўстве), адчужэ́ньне n.

2.

v.t.

1) пакрыва́ць шэ́раньню, замаро́жваць (во́кны)

2) паліва́ць, пакрыва́ць глязу́рай (піро́г); пасыпа́ць цукро́вай пу́драй

3) рабіць шкло ма́тавым

4) маро́зіць (кве́ткі); замаро́жваць (рэ́кі, ваду)

3.

v.i.

замярза́ць, ме́рзнуць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

узіра́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Вельмі ўважліва, напружана глядзець куды‑н., на каго‑, што‑н.; углядацца. Карней Пятровіч прыстаўляе да вачэй руку і ўзіраецца ўдалеч. Даніленка. Час ад часу хлопчык адрываўся ад работы і пільна ўзіраўся ў бок вёскі: ці не ідзе хто чужы да іх. Курто. Усе бедавалі, войкалі, скрыжаваўшы рукі на грудзях, узіраліся ў дзіця. Марціновіч. Пятро Фёдаравіч задумаўся і доўга ўзіраўся на дарогу, выціраючы рукою запацелае шкло. Пташнікаў. / у перан. ужыв. У будучнасць людзі ўзіраюцца смела. Купала. // Пазіраць за кім‑н., прыглядацца да каго‑н. [Шыковіч] пачаў узірацца ў твары людзей, ён здаўна любіў гэтую гульню: адгадваць прафесію чалавека і чым ён заклапочаны ў той момант. Шамякін.

2. Разглядаць сябе ў чым‑н., глядзецца ў што‑н. Станіслаў праз сілу ўзнімаецца з крэсла, падыходзіць да шафы і, раней чым адчыніць яе, узіраецца ў люстраныя дзверы. Мікуліч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

clear​1 [klɪə] adj.

1. све́тлы, я́сны, чы́сты;

clear conscience чы́стае сумле́нне;

a clear day я́сны дзень;

a clear sky чы́стае/я́снае/бязво́блачнае/бясхма́рнае не́ба

2. чы́сты, празры́сты;

clear glass празры́стае шкло́;

clear water празры́стая вада́

3. выра́зны, я́сны, зразуме́лы;

have a clear idea мець я́снае ўяўле́нне;

that’s clear зразуме́ла

4. свабо́дны, бесперашко́дны;

a clear passage свабо́дны прахо́д

5. по́ўны; цэ́лы; абсалю́тны;

clear profit чы́сты прыбы́так;

three clear days цэ́лыя тры дні;

obtain a clear majority атрыма́ць абсалю́тную бо́льшасць (галасоў)

♦

in the clear свабо́дны ад падазрэ́нняў; які́ сябе нічы́м не запля́міў;

out of a clear blue sky неспадзява́на, рапто́ўна

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

све́тлый

1. све́тлы; (о лице — ещё) прасве́тлены; (о ночи — ещё) відны́;

све́тлая ко́мната све́тлы пако́й;

све́тлое стекло́ све́тлае шкло;

све́тлый костю́м све́тлы касцю́м;

све́тлый шрифт све́тлы шрыфт;

све́тлое лицо́ прасве́тлены (све́тлы) твар;

све́тлая ночь відна́я ноч;

2. перен. (отчётливый, ясный) я́сны, све́тлы;

све́тлый взгляд я́сны (све́тлы) по́зірк;

3. перен. све́тлы;

све́тлое воспомина́ние све́тлы ўспамі́н;

◊

све́тлая ли́чность све́тлая асо́ба;

све́тлой па́мяти (об умершем) све́тлай па́мяці;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)