мануфакту́ра, ‑ы, ж.

1. Першапачатковая форма капіталістычнай вытворчасці, характэрным для якой з’яўляецца надзел працы і ручная тэхніка.

2. Уст. Фабрыка, пераважна тэкстыльная. Перад вачамі паўставалі карціны мінулага — цяжкае жыццё ткачоў у дарэвалюцыйныя гады. Знясільваючая 14‑гадзінная праца рабочых і работніц на Марозаўскай мануфактуры. «Полымя».

3. зб. Тканіны. Замест сельскагаспадарчай [прадукцыі] грузілася на фурманкі прадукцыя прамысловая: жалеза, шкло, мануфактура. Дубоўка.

[Лац. manufactura ад manus — рука і factura — выраб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дра́пнуць ​1, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., каго-што.

Разм.

1. і без дап. Тое, што і драпануць ​1. Драпнуць шкло. Куля драпнула па сцяне.

2. Лёгка раніць каго‑н. Агледзеў нагу. Куля толькі драпнула лытку. Жычка.

дра́пнуць ​2, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Разм. Тое, што і драпануць ​2. [Наводчык] кінуўся ўцякаць. За ім драпнулі астатнія гітлераўскія артылерысты. Дудо.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ве́травы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ветру. Смалісты пах разносіцца такі, Што п’еш яго ў ветравым павеве. Колас. Пад ветравым подыхам Вольха сухая рыпіць і рыпіць. Барадулін.

ветравы́, ‑а́я, ‑о́е.

1. Прызначаны для аховы ад ветру. Ветравы шчыток. Ветравое шкло.

2. Такі, у якім вецер з’яўляецца рухаючай сілай. Ветравы рухавік.

3. Тое, што і ветравы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́біцца, -б’юся, -б’ешся, -б’ецца; зак.

1. з чаго. З цяжкасцямі выйсці адкуль-н., вызваліцца.

В. з натоўпу.

В. з галечы.

В. з даўгоў.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прабіцца, вылезці з-пад чаго-н. на паверхню.

Агонь выбіўся з-пад страхі.

Валасы выбіліся з-пад хусткі.

3. Разбіцца (пра шкло акна).

Выбілася шыба.

◊

Выбіцца з сіл — вельмі стаміцца, знемагчы.

Выбіцца з графіка — парушыць графік работ.

Выбіцца са сну (разм.) — доўга не засынаць, часта прачынацца ноччу.

Выбіцца (або выйсці) у людзі (разм.) — пасля доўгіх намаганняў дасягнуць добрага грамадскага становішча.

|| незак. выбіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крышта́ль м.

1. Kristáll m -s, -e;

празры́сты як крышта́ль kristállklar, kristállen;

2. (асаблівае шкло) Kristáll n -(e)s; (посуд) Kristállglas n -es, -gläser;

го́рны крышта́ль Bérgkristall m -(e)s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Felicitas humana num quam in eodem statu permanet

Чалавечае шчасце ніколі не бывае трывалым.

Человеческое счастье никогда не бывает постоянным.

бел. Шчасце і трасца ‒ пераходныя свацці. Шчасце пераходам жыве. На паляванні, як і ў карцёжнай гульні, шанцуе не заўсёды. Шчасце зменліва. Шчасце, як шкло: лёгка разбіваецца.

рус. Счастье изменчиво. Счастье вечно не бывает, горе вместе с ним живёт. Счастье, что палка: о двух концах. Счастье, что волк: обманет да в лес уйдёт. Счастье с несчастьем в одних санях ездят. Счастье с несчастьем, что вёдро с ненастьем: живут переменчиво.

фр. Il n’y a pas de bonheur sans nuage (Не бывает безоблачного счастья).

англ. Fortune is like glass (Счастье ‒ как стекло).

нем. Das Glück ist wie Aprilwetter (Счастье ‒ как погода в апреле). Glück und Unglück wandern auf einem Steg (Счастье и несчастье ходят по одной тропинке).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

lupa

lup|a

ж. лупа; павелічальнае шкло;

wziąć co pod ~ę — а) разгледзець што ў лупу;

перан. уважліва прыгледзецца да чаго

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

АНІЗАТРО́ПНЫЯ МАТЭРЫЯ́ЛЫ,

матэрыялы, уласцівасці якіх (мех., фіз. і інш.) неаднолькавыя па розных напрамках унутры гэтых матэрыялаў (гл. Анізатрапія). Да анізатропных матэрыялаў адносяцца монакрышталі, валакністыя і плёначныя матэрыялы, жалезабетон, пластмасы са слаістымі напаўняльнікамі (гетынакс, тэксталіты, шкло- і вугляпластыкі і інш.), кампазіцыйныя матэрыялы. Выкарыстанне анізатропных матэрыялаў скарачае расход матэрыялаў і паляпшае якасць канструкцый. Напр., трансфарматары са стрыжнямі з анізатропнай тэкстураванай сталі прыкладна на 20—40% лягчэйшыя за трансфарматары са стрыжнямі з гарачакачанай звычайнай сталі.

т. 1, с. 368

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

прошиби́ть сов.

1. (пробить) разг. прабі́ць;

прошиби́ть стекло́ прабі́ць шкло;

2. (пронять) прост. праня́ць;

э́тими слова́ми его́ не прошибёшь гэ́тымі сло́вамі яго́ не про́ймеш;

◊

пу́шкой не прошибёшь гарма́тай не праб’е́ш.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пазаса́джваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Засадзіць чым‑н. усё, многае. Павасаджваць клумбы кветкамі.

2. Разм. Пасадзіць прымусова — усіх, многіх куды‑н.

3. за што. Разм. Прымусіць займацца чым‑н. усіх, многіх. Пазасаджваць дзяцей за ўрокі.

4. Разм. Засунуць, уткнуць куды‑н. усё, многае. Каб не забыць, [шафёр] пазасаджваў канверты перад сабой за ветравое шкло і выруліў машыну на дарогу. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)