праве́трыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ачысціцца ад дрэннага паветра прытокам свежага; прасушыцца на ветры.
Пакой добра праветрыўся.
Зерне праветрылася.
2. Асвяжыцца, пабыць на свежым паветры.
3. перан. Развеяцца, набрацца новых уражанняў, заняцца чым-н. дзеля адпачынку, забавы (разм.).
Трэба паехаць у падарожжа, каб п.
|| незак. праве́трывацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. праве́трыванне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нашто́, прысл.
1. пыт. 3 якой мэтай, для чаго.
Н. ты так робіш?
2. адноснае. Ужыв. як злучальнае слова ў даданых дапаўняльных сказах.
Папытайцеся ў яго, н. яму трэба было пераязджаць у горад.
3. у знач. часц. (звычайна ў спалучэнні са словам «ужо»). Ужыв. ў складаных сказах з адваротнай абумоўленасцю састаўных частак.
Н. ўжо быў добры чалавек Пракоп, а і той не стрымаўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзець, дзе́ну, дзе́неш, дзе́не; дзень; зак. (разм.).
1. Палажыць куды-н. так, што цяжка знайсці.
Куды ты дзеў ключ? Дзе ж я дзену гэтую кнігу?
2. Знайсці для каго-н. месца, прытулак.
Кацянят трэба некуды д.
◊
(Не ведаць) куды вочы дзець (разм.) — пра адчуванне сораму.
(Не ведаць) куды рукі дзець (разм.) — пра адчуванне няёмкасці, разгубленасці.
|| незак. дзява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
due1 [dju:] n.
1. : To give him his due, he tried hard. Трэба аддаць яму належнае – ён вельмі стараўся.
2. pl. dues унёсак;
harbour dues парто́выя збо́ры
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
sorry2 [ˈsɒri] interj.
1. : sorry! праба́чце! выбача́йце!
2. (ужываецца, калі трэба перапытацца);
I’m cold. – Sorry? – I said, I’m cold. Мне холадна. – Прабачце? – Я сказаў, што мне холадна.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ВАЛАНТЭ́
(Volonté) Джан Марыя (н. 9.4.1933, г. Мілан, Італія),
італьянскі акцёр. Скончыў Нац. акадэмію тэатр. мастацтва (1957). Сцэн. дзейнасць пачаў у 1951. З 1960 у кіно. Здымаецца ў вострасацыяльных («Чалавек, якога трэба знішчыць», «Тэрарыст»), прыгодніцкіх («За некалькі лішніх долараў», «Хто ведае?» — у сав. пракаце «Залатая куля»), палітычных («Кожнаму сваё», «Бандыты ў Мілане», «Следства па справе грамадзяніна па-за ўсякімі падазрэннямі» — у сав. пракаце «Справа грамадзяніна па-за ўсякімі падазрэннямі», «Сака і Ванцэці», «Джардана Бруна») і інш. Фільмах.
т. 3, с. 472
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
настаўля́ць 1, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да наставіць.
настаўля́ць 2, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго.
Навучаць, наказваць, як трэба рабіць што‑н.; даваць настаўленні (у 1 знач.). Праз цкую гадзіну.. [Алесь] пачуў у калідоры голас дзеда, які канчаў настаўляць кухара. Караткевіч. — Усё трэба [рабіць] ўмеючы, — быццам настаўляў дзед хлапца, быццам проста раіў. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́бус, ‑а, м.
Загадка, у якой слова або фраза, якія трэба разгадаць, падаюцца ў выглядзе камбінацыі малюнкаў, знакаў і літар. Рашаць рэбусы. // перан. Пра што‑н. загадкавае, незразумелае. Напіша [бабуля], як проса насыпле: ні коскі, ні кропкі, ды яшчэ такім рэбусам, што каб разабрацца ў ім, трэба добра ўсё ведаць наперад. Ракітны.
[Ад лац. rebus — пры дапамозе рэчаў, прадметаў.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ампутава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., што.
Зрабіць (рабіць) ампутацыю. І руку і нагу неадкладна трэба было ампутаваць. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зані́зіць, ‑ніжу, ‑нізіш, ‑нізіць; зак., што.
Беспадстаўна панізіць, паказаць у меншых размерах, чым трэба; проціл. завысіць. Занізіць адзнакі. Занізіць расцэнкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)