а́кцыя¹, -і, мн. -і, -цый, ж.
Каштоўная папера, якая сведчыць аб узносе пэўнага паю ў прадпрыемства і дае права яе ўладальніку на ўдзел у прыбытках гэтага прадпрыемства.
Скупіць акцыі.
Акцыі падняліся (цана на іх узрасла).
◊
Акцыі чые падаюць (або павышаюцца) — падае (або павышаецца) уплыў, роля каго-н. у чым-н.
|| прым. акцыяне́рны, -ая, -ае.
Акцыянерны капітал.
Акцыянернае таварыства.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
спрача́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. Весці спрэчкі (у 1 знач.); сварыцца.
Дзядзькі спрачаліся не на жарт.
2. Аспрэчваць права на валоданне чым-н.
С. за кватэру.
3. перан. Супраціўляцца чаму-н., змагацца з кім-н.
С. з нягодамі і нястачамі.
4. Выступаць у спрэчках (у 4 знач.).
|| зак. паспрача́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 1, 3 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
фарма́льны, -ая, -ае.
1. гл. форма.
2. Прасякнуты фармалізмам (у 1 знач.).
Ф. падыход да справы.
3. Заснаваны на прынцыпах фармалізму (у 2 знач.).
Ф. метад.
4. Зроблены афіцыйна, законна.
Ф. дазвол.
Фармальная прычына.
5. Такі, дзе захавана толькі знешняя форма, які існуе толькі па форме, для выгляду.
Ф. падыход.
Фармальнае права.
|| наз. фарма́льнасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ри́мский ры́мскі;
ри́мское пра́во юр. ры́мскае пра́ва;
ри́мская це́рковь ры́мская царква́;
ри́мские ци́фры ры́мскія лі́чбы;
ри́мский Па́па церк. Ры́мскі Па́па.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
пасси́вный в разн. знач. пасі́ўны;
пасси́вный бала́нс эк. пасі́ўны бала́нс;
пасси́вный челове́к пасі́ўны чалаве́к;
пасси́вное избира́тельное пра́во пасі́ўнае вы́барчае пра́ва.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
да́мка, ‑і, ДМ ‑мцы; Р мн. ‑мак; ж.
У шашачнай гульні — шашка, якая была даведзена да апошняга рада клетак на полі праціўніка і атрымала права перасоўвацца на любую колькасць клетак уперад або назад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хро́сніца, ‑ы, ж.
Уст. Хросная дачка ў адносінах да хросных бацькоў. Дзядзька Раман, чалавек дасціпны, бывалы, узяў сабе ролю гаспадара, па вясковых законах у яго на гэта было маральнае права: Саша — яго хросніца. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Во́льніца ’звальненне ад прыгоннага права’ (Гарэц., Др.-Падб.); ’месца, дзе робіцца продаж вольнага (не на водкуп) віна’ (Нас., Яшк.). Рус. во́льница ’тс’, польск. wolnica ’свабодны продаж купцамі, якія не належалі да гандлёвага цэха гэтага горада’; ’вольны збор дрэва’, ’вольны ўваход у лес’. У бел. мове, магчыма, як самастойнае ўтварэнне ад вольны, так і запазычанне з рус.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Куко́біць ’песціць, даглядаць’ (Нас., Бяльк., Яруш., Касп., Кос., Гарэц., Др.-Падб., Шн.). Бел. кукобіць ад кукобау якое ўтворана па мадэлі худы > худоба, што дае права на рэканструкцыю *кук ’той, хто даглядае, песціць’. Гэта адпавядае літ. kaukas ’дамавік (дух, які прыносіць дабро дому)’ (гл. Тапароў, J–К, 293). Становіцца зразумелым і значэнне кукобіцца ’гняздзіцца’ (’быць звязаным з домам’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
veto1 [ˈvi:təʊ] n. (on) ве́та;
exercise the power/right of veto скарыста́ць пра́ва ве́та;
put a veto on smth. накла́дваць ве́та на што-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)